USD -
3.8249
EUR -
4.2693
GBP -
5.0728
DKK -
0.5723
Wśród osób zajmujących się ochroną przyrody i ochroną środowiska modnym się stało narzekanie na koszty środowiskowe hodowli zwierząt i promocja wegetarianizmu. Większość tych analiz zdaje się zupełnie nie dostrzegać komplikacji ekosystemów i tego, że istnienie wielu gatunków dzikich zależy nie tylko od rolnictwa, ale właśnie od obecności zwierząt gospodarskich. Niemal klasycznym przykładem działalności proekosystemowej jest wypas niektórych gatunków zwierząt, przede wszystkim bydła i owiec. Wspominaliśmy o tym w dziale OneHealth wielokrotnie. Kluczowym jednak pozostaje o intensywność hodowli, przede wszystkim obsadę zwierząt na pastwisku. Wiele badań wskazuje, że najlepsze znaczenie dla zachowania bioróżnorodności mają ekstensywne, tradycyjne praktyki pasterskie. W niektórych miejscach, na przykład w basenie Morza Śródziemnomorskiego tradycja wypasu, a zatem wpływu na elementy dzikiej przyrody, trwa już nieprzerwanie od ponad 5000 lat.
Właśnie w warunkach śródziemnomorskich, a ściślej we Włoszech, przeprowadzono badania mające wskazać jak tradycyjny wypas bydła wpływa na skład gatunkowy i liczebność nietoperzy. Gatunki ssaków zdawałoby się od siebie bardzo odległe. A tymczasem wcale tak nie jest i stosowne wyniki opublikowano w czasopiśmie Agriculture, Ecosystems & Environment. Podczas omawianych badań stwierdzono w pobliżu pastwisk aż 11 gatunków nietoperzy. Najliczniejszym gatunkiem był karlik średni Pipistrellus kuhlii, ale stwierdzano także inne gatunki karlików, a nawet gatunki dla nas tak egzotyczne, jak molosek europejski Tadarida teniotis. Liczba stwierdzonych nietoperzy była pozytywnie skorelowana z liczbą wypasanych krów, chociaż efekt ten ulegał pewnemu wysyceniu. Można zatem stwierdzić, że istnieje maksymalna obsada pastwiska, która pozytywnie wpływa na nietoperze. Zresztą efekt ten jest widoczny dla wielu innych organizmów, na przykład dla ptaków. Krowy są niezbędne dla gniazdowania i żerowania wielu gatunków, natomiast gdy jest ich zbyt dużo to rozdeptują ptasie gniazda.
Dlaczego warto pomagać nietoperzom w pobliżu pastwisk?
Nietoperze są nie tylko organizmami z fascynującym systemem echolokacji, pięknie latają i cieszą oko, gdy w świetle księżyca można je obserwować latające nad pastwiskiem. Rozumiem jednak, że aspekty bioniczne i estetyczne nie wszystkich przekonują; ważniejszy pozostaje konkretny aspekt ekonomiczny. Przede wszystkim nietoperze odławiają mnóstwo komarów, much i gzów niebezpiecznych dla bydła. Ich obecność ma negatywny wpływ na masę ciała zwierząt i produkcję mleka oraz na transmisje wielu chorób odzwierzęcych. W przypadku obszarów tropikalnych wręcz wspomina się o znaczącym udziale nietoperzy w kontroli malarii. Autorzy wspomnianej pracy wspominają, że zysk z obecności nietoperzy może być spory, ale dotychczas pozostaje jeszcze bardzo niedoszacowany.
Jak chronić nietoperze?
Wiemy już, że obecność nietoperzy przy pastwiskach jest ważna i pozostaje kwestia jak to zrobić, by w pobliżu pastwisk mieć dużo tych ssaków? Przede wszystkim zagwarantować im istnienie schronień letnich, np. dziuplastych drzew, a nawet szczelin w budynkach mieszkalnych i gospodarskich. Można i warto pomagać im w sposób aktywny, np. na drzewach albo właśnie ścianach budynków zamontować profesjonalne skrzynki dla nietoperzy - KLIKNIJ.
To działa z pożytkiem dla nas, dla nietoperzy, dla bydła i dla zdrowia całego ekosystemu.
Na podstawie: Ancillotto, L., Ariano, A., Nardone, V., Budinski, I., Rydell, J., & Russo, D. (2017). Effects of free-ranging cattle and landscape complexity on bat foraging: implications for bat conservation and livestock management. Agriculture, Ecosystems & Environment, 241, 54-61.
Ilustracja:
Tradycyjny wypas w warunkach śródziemnomorskich – Grecja. Nocą pastwiska stanowią ważne miejsca żerowania nietoperzy (fot. Piotr Tryjanowski)
