Liczba roślin, jaka pozostała po zimie, na jednostce powierzchni jest podstawowym kryterium służącym do oceny stanu przezimowania rzepaku.
Ocenę tę można wykonać na dwa sposoby. Należy w tym celu przygotować ramkę metalową lub wykonać samemu kwadrat z litewek lub drewnianych desek, o wymiarze 100 cm x 100 cm. Wybieramy na polu losowo kilka miejsc, gdzie rzucamy ramkę i liczymy wszystkie „żywe” rośliny. Jeżeli rzepak wysiany został punktowo w szerokich międzyrzędziach, możemy obliczyć obsadę w szybszy sposób. Wystarczy policzyć „żywe” rośliny na długości jednego metra bieżącego i przy znanej, stałej długości międzyrzędzi wyliczymy liczbę roślin na 1 m2. Można do obliczeń posłużyć się wzorem:
A = a/b x C, gdzie:
A- wyliczana obsada roślin „żywych” na 1 m2;
a- 1 metr bieżący (100 cm), długość na której liczymy rośliny;
b- szerokość międzyrzędzi;
c- liczba roślin na 1 metrze bieżącym;
Przykładowo:
-rozstawa rzędów = 35cm
-policzona liczba roślin na polu = 16 szt. na metrze bieżącym
A = 100/35 x 16
A = 45 szt./m2
Pomiar liczby roślin na polu powinien być wykonany w kilku losowo wybranych miejscach. Należy jednak pamiętać aby były one jak najbardziej reprezentatywne dla całej plantacji rzepaku. Zwykle na plantacjach małych (do 2 ha) stosuje się 6-8 powtórzeń, na 5-10 ha 12 powtórzeń, a na plantacjach powyżej 10 ha 15-20. Jeżeli wyliczona obsada rzepaku na plantacji waha się od 35-50 „żywych” roślin na 1 m2 to oznacza, że stan plantacji jest dobry i rośliny przezimowały. W przypadku niższej obsady, od 20 do 35 roślin na m2 nie musimy jeszcze podejmować decyzji o likwidacji. Jeżeli rośliny są prawidłowo rozwinięte i równomiernie rozmieszczone na powierzchni pola, to dzięki wysokim zdolnościom kompensacyjnym wytworzą dużą liczbę rozgałęzień bocznych, dzięki czemu zawiążą pożądaną liczbę łuszczyn na jednostce powierzchni, co w konsekwencji pozwoli uzyskać satysfakcjonujący plon. Na takich plantacjach należy jednak pamiętać o starannej pielęgnacji roślin oraz jak najszybszym zastosowaniu azotu w postaci saletrzanej, łatwo przyswajalnej dla roślin. W przypadku stwierdzenia obsady poniżej 20 roślin na m2 i dużej liczby pustych miejsc po wypadniętych roślinach, plantacja niestety nie rokuje dobrze i należy rzepak zaorać i przesiać inną rośliną.
Dla portalu cenyrolnicze.pl:
Dr inż. Karolina Śmiatacz
Zakład Agronomii
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu