Najgroźniejsza fuzarioza

28 maj 2015 06:00

Redakcja

Na polach zaczynają kłosić się pszenice, a w cieplejszych rejonach już się wykłosiły. Czas najwyższy pomyśleć o ochronie kłosa i liścia flagowego przed chorobami.

Można od wiosny dobrze chronić plantację, ale jeżeli pominie się zabieg na kłos, całe wcześniejsze starania o wysokiej jakości ziarno przepadają. Najniebezpieczniejszą chorobą jest fuzarioza. Jej szkodliwość polega na obniżeniu jakości plonu, przede wszystkim z powodu produkcji szkodliwych mykotoksyn.

Przy prowadzeniu plantacji pamiętajmy o zasadach integrowanej ochrony. Teraz przed zbiorem trudno już to zrobić, ale w przyszłości można nadrobić te niedociągnięcia. Zawsze warto mieć dobry płodozmian lub odpowiednie zmianowanie. Ponadto do wysiewu powinniśmy wybierać ziarno odmian pszenic o wysokiej i bardzo wysokiej odporności na porażenie fuzariozą (Toras, Markiza, Ostroga, Arktis, Bogatka, KWS Livius, Salior). W zapobieganiu porażeniu fuzariozą ważny jest również typ odmiany, te o dłuższej słomie są porażane w mniejszym stopniu niż krótkosłome. Na te parametry mamy wpływ, na pogodę już nie.

Gdy skończą się nam działania zapobiegawcze, czas przystąpić do działań interwencyjnych. Zwalczanie fuzariozy za pomocą fungicydów jest bardzo trudne. Największe trudności sprawia wybór najbardziej odpowiedniego momentu na zabieg ochronny. Oprysk fungicydowy powinniśmy wykonać w okresie od momentu wykłoszenia (kwitnienia) do momentu dojrzałości wodnej ziarna, tak aby zachować odpowiednią karencję po zastosowaniu środka. Najlepszym czasem do wykonania oprysku w ciągu doby jest późne popołudnie, wczesny wieczór lub poranek, ale pod warunkiem, że rośliny są suche. Zastosowanie fungicydów należy przyspieszyć, gdy w gospodarstwie nie ma właściwego płodozmianu oraz gdy panuje ciepła, ale również wilgotna pogoda podczas kłoszenia roślin. Stosując w gospodarstwie właściwy płodozmian, gdy pogoda jest ciepła, powietrze suche zabieg należy opóźnić.

Przy doborze fungicydu do zabiegu na kłos powinniśmy pamiętać o kilku zasadach. Pierwsza z nich mówi, że nie należy stosować preparatów zawierających substancje aktywne stosowane już wcześniej podczas wegetacji roślin. Drugą ważną zasadą skutecznej walki z fuzariozą jest stosowanie fungicydów opartych na kilku substancjach aktywnych, nie na jednej. Co wiąże się z wyższą ceną tych preparatów. Przykładowe preparaty i ich dawki zawiera tabela 1. Przy wyborze fungicydu warto również, kierować się zawartością substancji aktywnych, a nie nazwą handlową produktu. Substancje aktywne dobrze zwalczające fuzariozę kłosów to: protiokonazol, metkonazol, epoksykonazol, tebukonazol, tiofanat metylu i prochloraz oraz substancje z grupy strobilurin. Można z nich wykonać skuteczną mieszaninę zbiornikową.

Tabela 1. Przykładowe dawki fungicydów stosowanych do zwalczania fuzariozy

Nazwa handlowa	Substancje aktywne	Dawka [l/ha]	Cena orientacyjna [zł/ha]
Artea 330 EC	propikonazol, cyprokonazol	0,5	75
Duett star 334SE	fenpropimorf, epoksykonazol,	1	95
Juvel TT 483	fenpropimorf, epoksykonazol, krezoksym metylu	1,5	200
Osiris 65 EC	epoksykonazol, metkonazol	2,5	175