Mastitis, czyli zapalenie wymion, określane jest często jako choroba zawodowa wysoko wydajnych krów. W Polsce, na jedną laktację, stany zapalne wymion (zarówno podkliniczne i kliniczne) obserwowane są u co najmniej 30 – 40% krów.
Zapalenie wymion wywołują przede wszystkim bakterie. Szacuje się, że są one przyczyną 80% przypadków zachorowań. Inne przyczyny mastitis u krów to: grzyby, algi, mikoplazmy. Warto dodać, że mechaniczne i chemiczne urazy zwiększają ryzyko zachorowań.
Konsekwencją tej choroby jest przede wszystkim zmniejszenie wydajności mleka oraz obniżenie jego wartości technologicznej. Bardzo ważnym skutkiem mastitis jest również ograniczenie płodności krów.
My jednak, w niniejszym artykule, skupimy się na zapobieganiu mastitis. Duży wpływ na ilość zachorowań w naszych stadach ma osoba zarządzająca stadem. Przede wszystkim trzeba dbać o prawidłową higienę doju. Bakterie wnikają do wymion zawsze przez kanał strzykowy, dlatego higiena w przypadku gruczołu mlekowego jest tak ważna. Powinniśmy, jeśli jeszcze tego nie robimy, stosować przed i poudojowy dipping – dezynfekcyjną kąpiel strzyków, a także dbać o to, by dojone strzyki były zawsze czyste i suche. Poza higieną doju powinniśmy dbać o ogólną higienę krów. Bardzo ważnym elementem jest czysta i sucha ściółka na stanowiskach.
Drugą bardzo ważną rzeczą jest prawidłowe działanie aparatury udojowej. Nie zdajemy sobie sprawy jak ważna jest kontrola podciśnienia. Zaleca się przeprowadzenie takiej kontroli przynajmniej raz w tygodniu.
Kolejnym czynnikiem, któremu warto poświęcić trochę uwagi jest prawidłowe zasuszanie krów. Najbezpieczniej zasuszać krowy pod osłoną antybiotyków.
Do zadań osoby zarządzającej stadem należy przede wszystkim obserwacja i odpowiednio szybkie zareagowanie, gdy coś się dzieje. Musimy też pamiętać, żeby nie leczyć krów w nieskończoność, tylko brakować krowy niemożliwe do wyleczenia.
Źródło: Guliński P., ‘Bydło domowe. Hodowla i użytkowania’, Warszawa 2017
