Choroba zawodowa rolnika - jak załatwić orzeczenie, najczęstsze choroby, finansowanie leczenia i rehabilitacji

Tylko sam rolnik wie, jak ciężka jest jego praca. Postronne osoby mogą jedynie o tym poczytać, posłuchać, popatrzeć. Ogromny nakład pracy, wielkie zmęczenie, a nawet ból od wysiłku, zna tylko ten, komu przyszło się trudzić. Jednak praca w rolnictwie to nie tylko praca ciężka fizycznie, pomimo wydawałoby się postępującej mechanizacji, ale także zajęcie z narażeniem na różne szkodliwe czynniki, jak np. substancje chemiczne, pyły, drobnoustroje, kleszcze oraz całe mnóstwo innych.

W dzisiejszym artykule chciałabym wyjaśnić czym jest choroba zawodowa, wymienić najczęstsze schorzenia, występujące wśród rolników, dociec jaka jest procedura orzekania choroby zawodowej rolników i znaleźć odpowiedź na pytanie czy rolnik z orzeczoną chorobą zawodową, może liczyć na rehabilitację finansowaną przez KRUS.

CZYM JEST CHOROBA ZAWODOWA

Definicja choroby zawodowej zawarta jest w Kodeksie pracy.

Art. 235¹

Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.

Według tej definicji za chorobę zawodową rolnika, uznana może być tylko ta, która została objęta wykazem chorób zawodowych. Wykaz chorób zawodowych dostępny jest w załączniku do Obwieszczenia Rady Ministrów z dnia 4 września 2013 r. w sprawie chorób zawodowych.

(Dziennik Ustaw dostępny pod linkiem - kliknij).

NAJCZĘSTSZE CHOROBY ZAWODOWE ROLNIKÓW

Najczęściej odnotowywane choroby zawodowe rolników to: choroby zakaźne, przenoszone przez kleszcze tj. borelioza, kleszczowe zapalenie opon mózgowych, a także astma oskrzelowa, zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych, alergiczny nieżyt nosa, choroby skóry, przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy oraz przewlekłe choroby układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy.

WZROST ZAPADALNOŚCI NA CHOROBY ZAWODOWE ZAKAŹNE

Chciałam dowiedzieć się czy w tej chwili występuje mniejsza zachorowalność na choroby zawodowe rolników niż np. 3 i 5 lat temu. Zapytałam o to w Biurze Komunikacji i Współpracy Międzynarodowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Odpowiedziano mi, że na przestrzeni pięciu lat odnotowywany jest głównie wzrost zapadalności na choroby zawodowe zakaźnie – boreliozę, a także przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy. W 2018 r. przyznano 337 jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego chorobą zawodową. Rozpoznano i stwierdzono 299 przypadków chorób zakaźnych (borelioza – 282, kleszczowe zapalenie opon mózgowych – 14, listerioza – 1 , bratolenoza – 1), 24 przypadki chorób układu oddechowego (zewnątrz pochodne zapalenie pęcherzyków płucnych – 12, astma oskrzelowa – 11, alergiczny nieżyt nosa – 1), choroby skóry – 5, przewlekłe choroby układu ruchu spowodowane sposobem wykonywania pracy – 6, przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy -2 oraz 1 przypadek obustronnego trwałego ubytku słuchu typu ślimakowego.

Poniżej zestawiono jednostki lub grupy chorób zawodowych z tytułu których przyznano jednorazowe odszkodowania w latach 2009-2018. Wynika z niej wzrost zapadalności na choroby zakaźne, głównie na boreliozę.

Dane zestawione w tabeli zostały przekazane przez KRUS portalowi cenyrolnicze.pl.

CHOROBA ZAWODOWA - DOKĄD SIĘ UDAĆ?

Przykład:

U pana Kowalskiego, który jest rolnikiem lekarz rodzinny zdiagnozował przewlekłą brucelozę. Dokąd p. Kowalski ma się udać, aby zapewnić sobie świadczenia? Jaka jest procedura po zdiagnozowaniu choroby zawodowej?

Wyjaśnienie KRUS:

Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu inspektorowi pracy, których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca była wykonywana. Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może dokonać:

• lekarz,
• lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął takie podejrzenie u pacjenta,
• ubezpieczony, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę.

Właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje rolnika do jednostki na badanie orzecznicze, w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania. Właściwy inspektor sanitarny na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej i oceny narażenia zawodowego rolnika, wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Prawomocna decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej jest podstawą do ubiegania się o świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników, którą należy złożyć w jednostce terenowej KRUS wraz z wnioskiem o jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby zawodowej.

CZY KRUS DOPŁACI DO LEKÓW?

W przypadku, gdy z diagnozy lekarskiej wynika, że osoba pobierająca rentę (w tym rolnik pobierający rentę rolniczą) z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ponosi koszty leków, które stosuje na stałe lub czasowo, istnieje możliwość zwrócenia się do naczelnika urzędu skarbowego o zaniechanie poboru zaliczki na podatek dochodowy z wypłacanego świadczenia lub osoba ta może odliczyć koszty leków, dokonując rozliczenia PIT po zakończonym roku podatkowym (na podstawie PIT wydanego przez organ rentowy).

KOMU KRUS SFINANSUJE REHABILITACJĘ?

Zasady kierowania na rehabilitację leczniczą organizowaną przez KRUS określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie warunków i trybu kierowania przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na rehabilitację leczniczą oraz udzielania zamówień na świadczenia i usługi rehabilitacyjne z dnia 19 lipca 2013 r. (Dz.U. Z 2013 r. poz 860).

Zgodnie z tym Rozporządzeniem z rehabilitacji leczniczej realizowanej za pośrednictwem KRUS mogą skorzystać osoby zagrożone całkowitą niezdolnością do pracy w gospodarstwie rolnym lub uznane okresowo za całkowicie niezdolne do pracy w gospodarstwie rolnym - ale rokujące jej odzyskanie w wyniku leczenia i rehabilitacji.

Na turnusy rehabilitacyjne kierowani są pacjenci, którzy spełniają jeden z trzech warunków:

1. podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie albo
2. podlegają ubezpieczeniu społecznemu, wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu na wniosek w pełnym zakresie, nieprzerwanie co najmniej przez 18 miesięcy przed złożeniem wniosku o rehabilitację leczniczą (okres ten nie jest wymagany, gdy osoba uległa wypadkowi wskutek wypadku przy pracy rolniczej) albo
3. mają ustalone prawo do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy i zachowały zdolność do samodzielnej egzystencji.

Rehabilitacja realizowana przez KRUS obejmuje dwie grupy chorobowe: schorzenia narządu ruchu lub układu krążenia.

Podstawę do skierowania na rehabilitację leczniczą stanowi prawomocne orzeczenie lekarza rzeczoznawcy KRUS lub orzeczenie komisji lekarskiej KRUS wydane w postępowaniu orzeczniczym dla ustalenia prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników, zawierające wskazania do rehabilitacji leczniczej.

O skierowanie na rehabilitację leczniczą można ubiegać się także na podstawie wniosku, sporządzonego przez lekarza prowadzącego leczenie.

Wniosek składa się w oddziale regionalnym lub placówce terenowej Kasy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o skierowanie na rehabilitację leczniczą. „Wniosek podlega merytorycznej weryfikacji przez lekarza regionalnego inspektora orzecznictwa lekarskiego Kasy, który ocenia potrzebę i celowość skierowania na rehabilitację leczniczą. Podstawę do skierowania stanowi jego pozytywna ocena” - wyjaśnia Mariola Gec - Wicedyrektor Biura Komunikacji i Współpracy Międzynarodowej KRUS.

Każda choroba to komplikacja życia, często ból, ograniczenie, wyłączenie z pracy. Czasem da się choroby uniknąć, jednak tej zawodowej już trudniej. Można i należy zwracać uwagę na warunki pracy, przestrzegać BHP. Jeśli już zachorujemy, warto wiedzieć dokąd udać się po skuteczne leczenie i należne świadczenia.

Życzę moim Czytelnikom dużo zdrowia!

Autor: Hanna Krugiełka

Hanna Krugiełka - absolwentka Akademii Rolniczej w Poznaniu, kilkuletni pracownik jednostek państwowych związanych z rolnictwem. Entuzjastka rolnictwa ekologicznego, miłośniczka przyrody. Pasjonatka sztuki słowa i praktykująca ją w różnych dziedzinach..

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.   Wszystkie artykuły autora

Najnowsze artykuły autora:

• Rolnik – śmiertelnie niebezpieczny zawód. KRUS podał statystyki dotyczące wypadków za ubiegły rok
• Nowe odmiany ziemniaka i buraka wpisane do Rejestru
• Obniżka VAT na żywność. Kontrole rozpoczęte
• Zatrważająca ilość marnotrawionej żywności
• Prosta droga, ciągnik, śmiertelny wypadek