- Nowy rząd w Warszawie uzyskał ustępstwo od UE w walce o ograniczenie ukraińskiego eksportu żywności, a unijny komisarz ds. handlu stwierdził, że Bruksela będzie kontrolować napływ produktów rolnych, jeśli dojdzie do zaburzeń na rynkach w Polsce i innych krajach sąsiadujących – informuje Financial Times. Diabeł jednak tkwi w szczegółach, a propozycja Brukseli nie zmieni w praktyce nic.
Polska i Węgry wprowadziły jednostronne zakazy importu ukraińskich produktów w kwietniu 2023 r. w następstwie powszechnych protestów rolników dotyczących taniego eksportu z Ukrainy skutkującego nadmiarem zboża na krajowym rynku. Zakaz był sprzeczny ze wspólnym prawem handlowym UE. Teraz Komisja Europejska jest gotowa zaoferować dodatkowe zabezpieczenia krajom graniczącym z Ukrainą, przedłużając od czerwca swój bezcłowy i bezkontyngentowy dostęp. Komisarz ds. handlu Valdis Dombrovskis powiedział Financial Times, że propozycja powinna zostać przedstawiona w tym tygodniu i prawdopodobnie będzie zawierać „zabezpieczenia specyficzne dla kraju”, umożliwiające Brukseli blokowanie importu w przypadku zalania rynku danego kraju.
Dodatkowe gwarancje
Obecnie oceniany jest wpływ na rynek UE jako całość, zmniejszający prawdopodobieństwo podjęcia działań. - Będziemy się zastanawiać, w jaki sposób możemy zapewnić Polsce i innym państwom członkowskim dodatkowe gwarancje, a jednym ze sposobów, aby to osiągnąć, jest wprowadzenie zabezpieczeń specyficznych dla danego kraju – powiedział komisarz. - Widzimy, że ten regionalny wpływ handlu lub eksportu ukraińskich produktów rolnych jest bardzo nierównomierny. Odczuwają to przede wszystkim kraje bezpośrednio sąsiadujące, podczas gdy nie powoduje to większych zakłóceń na rynku UE jako całości – stwierdził Dombrovskis.
Dombrovskis powiedział, że przedłużenie liberalizacji handlu z Ukrainą obejmie okres do czerwca 2025 r. Propozycja musi zostać zatwierdzona przez Parlament Europejski i większość państw członkowskich. Powiedział także, że rozpocznie rozmowy w sprawie wzajemnej liberalizacji handlu, naciskając na Ukrainę, aby zmniejszyła niektóre własne bariery handlowe w celu pobudzenia eksportu z UE w miarę rozpoczynania przez nią negocjacji w sprawie przystąpienia do bloku.
Jak przypomina Financial Times, jednostronna koncesja została przyznana Kijowowi w czerwcu 2022 r. w następstwie inwazji Rosji, która ograniczyła zdolność Ukrainy do wysyłania żywności przez Morze Czarne na jej tradycyjne rynki w Afryce i Azji. Urzędnicy UE potwierdzili, że rozważają również kwoty eksportowe na produkty wrażliwe, takie jak mięso drobiowe, cukier i jaja z Ukrainy. Od początku wojny import drobiu i jaj podwoił się. Osoba zaznajomiona z sytuacją przestrzegła, że żadna decyzja nie została podjęta. Rolnicy i kierowcy ciężarówek również organizowali w tym miesiącu sporadyczne protesty w Rumunii, wyrażając obawy dotyczące ukraińskiej konkurencji i braku odpowiednich regulacji ukraińskiego importu i usług. Główna organizacja rolników w Rumunii zwróciła się w niedzielę do przywódców kraju, aby nalegali na wprowadzenie krajowej klauzuli ochronnej i zaostrzenia ograniczeń w imporcie.
To żadna pomoc
- Bruksela poszła na rękę Warszawie w kwestii ukraińskiej żywności. UE będzie kontrolować napływ produktów rolnych do Unii, jeśli pojawi się ryzyko obniżenia cen w Polsce i innych krajach sąsiednich, to Bruksela narzuci Ukrainie odpowiednie limity eksportowe. To lekcja dla Kijowa, że należało rozmawiać wcześniej z Warszawą zamiast antagonizować przyjazne sobie społeczeństwo. To też, mam nadzieję, sygnał dla KE, że czas zacząć prace nad obecną formułą wspólnej polityki rolnej WPR. W obecnym kształcie poszerzenie Unii nigdy się nie uda – komentuje unijne propozycje Tomasz Wróblewski - prezes Warsaw Enterprise Institute.
- Import na poziomie z 2023 r., to żadna pomoc, a bardziej zakamuflowana zgoda na bezlimitowy import. Takie pójście na rękę oznacza mniej więcej tyle, co pozwolenie Kowalskiemu na przebiegnięcie 100 metrów w czasie 9,58. Nieważne, że to rekord świata… - stwierdza Jacek Zarzecki – prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego.
Źródło: Financial Times/portal X