Zakup maszyny używanej często jest bardzo kuszący i wydaje się być korzystny, jednak nie zawsze ta droga okazuje się dobrą transakcją dla kupującego. Dotyczy to zarówno maszyn samojezdnych jak i doczepianych. Czy program „Premie dla młodych rolników”, poddziałanie: „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników" obejmuje zakup używanego sprzętu? Na co zwrócić szczególną uwagę przy zakupie maszyny „z drugiej ręki”? Kogo prosić o pomoc? Czy zawsze możemy się uchronić przed złym zakupem?
Dzisiejszy artykuł został zainspirowany pytaniem naszego Czytelnika, który zwrócił się do redakcji z prośbą o wyjaśnienie, czy jeżeli pozyska środki z programu „Premie dla młodych rolników” to może kupić z nich używaną ładowarkę. Aby móc odpowiedzieć z wszelką pewnością, poprosiliśmy o wyjaśnienie problemu Biuro Prasowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ponieważ sprawa wydaje się być interesująca dla dużej części farmerów, postanowiliśmy w całości zacytować otrzymaną z ARiMR-u odpowiedź. Przytaczamy ją poniżej.
„Premie dla młodych rolników przyznaje się na mocy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 13 lipca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie dla młodych rolników" w ramach poddziałania „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Zgodnie z § 6 ust. 6 pkt 2 ww. rozporządzenia pomoc dla młodych rolników może być przyznana, jeżeli biznesplan, stanowiący załącznik do wniosku o przyznanie pomocy, przewiduje wydatki dotyczące działalności rolniczej w gospodarstwie lub przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie w kwocie stanowiącej co najmniej 100% kwoty pomocy, przy czym co najmniej 70% kwoty pomocy powinno zostać przeznaczone na zakup środków trwałych (w tym wyłącznie nowe maszyny i urządzenia oraz wyposażenie, zakup ziemi, inwestycje budowlane).
Zaplanowany w biznesplanie zakup ładowarki, podlegającej finansowaniu z premii dla młodych rolników, powinien ponadto uwzględniać wielkość gospodarstwa, którego dotyczy przedmiotowa pomoc oraz rodzaj prowadzonej produkcji rolniczej z punktu widzenia racjonalności jej wykorzystania.
Kompetencje do podejmowania rozstrzygnięcia w indywidualnej sprawie posiada Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR, który dokonuje oceny racjonalności zakupu wskazanej maszyny, w tym oceny ekonomiczno-technicznej, na podstawie całości dokumentacji w sprawie”.
Sposobów zakupu używanego sprzętu rolniczego jest naprawdę wiele, jednak żaden z nich nie gwarantuje w pełni, że zakupiona maszyna nie będzie posiadała ukrytych wad, niewidocznych uszkodzeń, czy przebiegu innego niż ten udokumentowany. Dlatego przy oględzinach warto zwrócić uwagę na niektóre rzeczy.
Czystość
Jeśli sprzedawca zaprosi nas na oglądanie brudnej maszyny, możemy dopomnieć się jej umycia i doczyszczenia. Oczywiście sprzedawanie brudnego sprzętu nie świadczy dobrze o samym sprzedającym, ale też nakazuje wzmożenie naszej czujności. Pod brudem łatwo ukryć np. drobne uszkodzenia i rdzę.
Oględziny specjalisty
Kupując drogi sprzęt używany warto przemyśleć zlecenie przeglądu wytypowanego sprzętu w specjalistycznym serwisie. Usługi te, mimo tego, że mogą wydawać się dość drogie, jednak bywa, że koszty późniejszych napraw w znaczący sposób przekraczają tę kwotę. Przegląd w serwisie daje możliwość dokładnego sprawdzenia wszystkich ważnych podzespołów. Bardzo ważne jest to w przypadku układów napędowego i hydraulicznego, ale też pozostałych. Możemy także skorzystać z pomocy rzeczoznawcy motoryzacyjnego lub po prostu poprosić o towarzyszenie w oględzinach kogoś z większym od nas doświadczeniem.
Popularność marki i modelu
Popularność marki i modelu to dwie kolejne rzeczy, na które warto zwrócić uwagę w przypadku maszyny używanej. Świadczą o tym, że jest to maszyna, która sprawdziła się na rynku, gdyż była chętnie wybierana przez kupujących, a także o dostępności części. Ważnym jest abyśmy w przypadku zużycia czy awarii mieli do nich łatwy dostęp, a nie musieli czekać np. na sprowadzanie ich z zagranicy. Trudno sobie wyobrazić długi postój maszyny, szczególnie podczas prac polowych. Wybierając popularny model możemy również liczyć na łatwiejszy dostęp do serwisu i na większe szanse ewentualnej sprzedaży.
Oględziny maszyny podczas pracy
Nawet jeśli maszyna, którą chcemy zakupić wygląda atrakcyjnie, na mało używaną i nie widać na niej uszkodzeń zewnętrznych, konieczne jest przetestowanie jej podczas pracy. Zwłaszcza w przypadku ciągnika, kombajnu czy innej maszyny samojezdnej. Tylko przy włączonym silniku możemy usłyszeć i zobaczyć jego pracę. Należy sprawdzić czy silnik nie ma tarcia np. spowodowanego zapyleniem i wysokimi temperaturami, czy pracuje miarowo, czy występują przedmuchy. Przy pierwszych oględzinach niezmiernie ważne jest rozgrzanie maszyny. Dopiero wtedy mamy szansę na uzyskanie właściwego obrazu pracy.
Wskazane jest sprawdzenie wszystkich poszczególnych układów. Razem z silnikiem należy sprawdzić układ chłodzenia i układ hydrauliczny. Przy maszynach samobieżnych nieodzowne jest sprawdzenie układu hamulcowego. Aby przetestować układ jezdny pomocne będzie uniesienie sprzętu.
Możemy również sprawdzić jakość oleju. Możemy to zrobić przy pomocy testu na bibule. Aby to zrobić z silnika należy pobrać niewielką ilość oleju, np. za pomocą prętowego wskaźnika i nanieść na bibułę. Po chwili olej silnikowy rozejdzie się po niej. Powstały obraz pozwoli na ocenę czystości oleju, a tym samym pracy silnika maszyny, którą mamy zamiar kupić.
Szczególnie należy się przyjrzeć mostom napędowym i hamulcom. Dobrze jeśli mamy możliwość sprawdzenia pojazdu pod obciążeniem. Pamiętać należy o przetestowaniu wszystkich trybów jazdy. Na końcu testów układu jezdnego pozostaje sprawdzenie stanu opon. Zużyty bieżnik to dodatkowe koszty.
Ocena zużycia elementów roboczych
Nie każdy użytkownik zwraca uwagę na konieczność smarowania elementów ruchomych. Powoduje to ich większe zużycie. Dlatego należy zwrócić uwagę na stan siłowników, teleskopów, a w wypadku takich maszyn jak ładowarki, również ramion. Dobrze jest to sprawdzić, aby na początku użytkowania nie narażać się na dodatkowe koszty wymiany czy regeneracji takich elementów.
Układ elektryczny i reszta wyposażenia
Niezmiernie ważne jest działanie wszystkich elementów wyposażenia, a te wiążące się z elektroniką są często bardzo awaryjne, a do tego bardzo drogie. Dlatego warto poświęcić swój czas, aby dokładnie przetestować ich sprawność. Szczególną uwagę należy zwrócić na system mocowania narzędzi. Jeśli maszyna wyposażona jest w oświetlenie to sprawdzenie go jest bardzo ważne, a wydaje się tak banalne, że łatwo o nim zapomnieć.
Ubezpieczenie
Należy pamiętać, że każdy pojazd zarejestrowany, poruszający się po drodze publicznej, podlega ubezpieczeniu obowiązkowym od odpowiedzialności cywilnej, zwanego powszechnie OC. Ubezpieczenie powinno być płacone w sposób ciągły. Przy zakupie używanego ciągnika rolniczego czy kombajnu, warto zwrócić uwagę na termin opłaconej składki ubezpieczeniowej. Da nam to obraz perspektywy terminu kolejnych kosztów. Obecnie istnieją narzędzia internetowe - porównywarki cen ubezpieczeń. Skorzystanie z takiej porównywarki pozwoli nam na zmniejszenie kosztów ubezpieczenia poprzez możliwość wyboru najkorzystniejszej oferty ubezpieczyciela.
Według informacji uzyskanych w PZU, potrzebne do kalkulacji dane przeważnie pokrywają się z analogicznymi samochodów.
Należy także wiedzieć i pamiętać, że maszyny wolnobieżne podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu.
Niektórzy mawiają, że zakup używanego samochodu, maszyny czy każdego urządzenia to loteria. Jednak przy starannym wyborze, poświęceniu czasu na oględziny i dobrych doradcach możemy znacznie zwiększyć swoje szanse wygranej.