Insektycydy zwane również środkami owadobójczymi, a w praktyce rolniczej często "opryskiem na robaka". Wykorzystane są w rolnictwie do zwalczania owadów powodujących obniżenie ilości i jakości plonu handlowego. We wszystkich uprawach występują szkodniki, dlatego też obecność środków owadobójczych w technologiach ich prowadzenia, jest niezbędna w celu uzyskania satysfakcjonujących plonów.
[Artykuł sponsorowany]
Podział insektycydów
Środki owadobójcze - insektycydy, a właściwie substancje czynne w nich zawarte, mają określone właściwości i na ich podstawie można je klasyfikować. Jeden z podziałów insektycydów uwzględnia sposób jego oddziaływania na roślinę uprawną, na tej podstawie wyróżniamy:
- preparaty powierzchniowe — substancja czynna nie wnika do rośliny uprawnej, a jest zatrzymywana jedynie na jej powierzchni; działanie tego typu produktów jest krótkotrwałe
- środki wgłębne — wnikają one do rośliny, ale się w niej nie przemieszają, skuteczność działania jest dłuższa niż w preparatach powierzchniowych
- insektycydy systemiczne — wnikają i są przemieszczane w roślinie, efekt owadobójczy w porównaniu z powyższymi typami środków jest długotrwały
Insektycyd również można podzielić ze względu na sposób wnikania/pobierania przez szkodniki produktu, wówczas ze względu na charakterystykę można wskazać 4 grupy:
- insektycydy kontaktowe — pobierane przez powłoki ciała
- preparaty gazowe — wnikają przez drogi oddechowe
- środki żołądkowe — pobierane są w trakcie żerowania szkodników
- insektycydy złożone/mieszane — substancja czynna wnika/jest pobierana przez szkodniki więcej niż jedną drogą
Większość produktów ma działanie złożone, ponieważ ma więcej niż jedną drogę wnikania do ciała szkodnika. Umożliwia to zdecydowanie zwiększenie skuteczności działania produktu. W praktyce rolniczej każdy z typów środka znajduje zastosowanie do zwalczania określonej grupy szkodników. Jednak najbardziej pożądane ze względu na długość działania są insektycydy złożone systemiczne. Przykładem takiego produktu jest Lamnos 20 SP oferowany przez firmę Osadkowski.
Dostępność insektycydów
Na terenie Polski można stosować środki ochrony roślin, które posiadają aktualne zezwolenie wydawane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Aplikując takie preparaty na swoich uprawach Rolnicy mają pewność pochodzenia, składu i jakości produktów.
Rola insektycydów w ochronie plonu jest nieoceniona, jednak w ostatnich latach zmniejsza się dostępność środków owadobójczych. Wynika to z braku odnowienia kolejnych substancji czynnych, co jest równoznaczne z wycofaniem ze sprzedaży oraz stosowania preparatów zawierających substancję czynną. Na przestrzeni ostatnich 10 lat z praktyki rolniczej wycofane zostały między innymi:
- tiachlopryd,
- chloropiryfos,
- dimetoat,
- beta- cyflutryna,
- alfa- cypermetryna,
- zeta- cyperemtryna,
- fosmet,
- indoksokarb,
- sulfoksafluron.
Ilość wycofanych substancji jest długa. Przekłada się to na jeszcze dłuższą listę produktów, których nie można już stosować w rolnictwie. Utrudnia to znacznie prowadzenie skutecznej ochrony owadobójczej wielu gatunków roślin uprawnych.
Kiedy stosować środki owadobójcze?
Zgodnie z zasadami Integrowanej Ochrony Roślin zabiegi chemiczne w celu ograniczenia presji organizmów szkodliwych należy przeprowadzić dopiero po przekroczeniu przez nie progu ekonomicznej szkodliwości. Według definicji, próg ekonomicznej szkodliwości to liczebność szkodnika, przy której szkody powodowane jego żerowaniem są wyższe niż koszty aplikacji środka ochrony roślin.
Podstawą do określenia liczebności szkodników jest prowadzenie rzetelnego monitoringu i na tej podstawie podjęcie decyzji o wykonaniu zabiegu.
Progi ekonomicznej szkodliwości powszechnie dostępne są w opracowaniach naukowych oraz materiałach popularno- naukowych. Dla szkodników większości szkodników występujących w uprawach polowych są one dość dobrze opracowane.
Insektycyd, a środowisko
Zdecydowana większość środków owadobójczych wykazuje mała selektywność. Oznacza to, że zwalcza ona praktycznie wszystkie owady występujące na traktowanej powierzchni. W ten sposób działają najpowszechniej stosowane insektycydy z grupy pyretroidów. Dlatego też należy bezwzględnie przestrzegać zasad związanych z terminem aplikacji oraz uwzględnieniem w jego wyborze oblotu owadów pożytecznych — zapylaczy. Warto podkreślić, że obecność zapylaczy nie jest związana tylko z fazą kwitnienia upraw, ale także chwastów znajdujących się na plantacji.
Świadome stosowanie insektycydów
Ze względu na możliwość zanieczyszczenia substancją czynną produkowanej żywności bezwzględnie należy przestrzegać okresu karencji wskazanego w etykiecie środka. Okres karencji jest to czas wyrażony w dniach, który musi upłynąć od momentu aplikacjo do zbioru. Bezwzględnie nie wolno stosować insektycydów w uprawach, w których nie zostały zarejestrowane. Dodatkowo, należy przestrzegać liczby wykonywanych zabiegów w sezonie wegetacyjnym danych środkiem i terminów aplikacji (faz rozwojowych roślin uprawnych), w których może być aplikowany.
Przestrzeganie tych kilku zasad pozwoli na wyprodukowanie żywności o wysokiej jakości i bezpiecznej dla konsumenta