Perspektywa rozwoju upraw roślin strączkowych

29 marzec 2020 08:00

Hanna Krugiełka

Rośliny strączkowe uprawiane są głównie na nasiona. Z roku na rok rośnie ich procentowy udział w strukturze zasiewów. Zwiększa się zapotrzebowanie nasion roślin strączkowych nie tylko w przemyśle spożywczym, ale kosmetycznym. Są one również ważnym elementem w żywieniu człowieka. Popularyzacja zdrowego stylu życia, w tym zdrowego odżywiania, przyczynia się do weryfikacji codziennej diety i zwrócenia szczególnej uwagi na udział w niej nasion roślin strączkowych. Wzrasta też ilość wegan i wegetarian, dla których nasiona strączkowych są bardzo ważnym elementem diety. Ma to zmienić cały rynek.

Strączkowe, motylkowe grubonasienne, to popularne rośliny pastewne, jadalne i dostarczające surowca dla przemysłu spożywczego. Ich zdolność wiązania wolnego azotu, a przez to poprawa żyzności gleby, jest powodem wykorzystania roślin motylkowych na przedplon. Nasiona roślin strączkowych są ważnym elementem zdrowej diety człowieka, a szczególną rolę pełnią w odżywianiu osób niejedzących mięsa, bądź jedzących je sporadycznie, ze względu na dostarczane organizmowi białko.

CO O SPOŻYCIU NASION ROŚLIN STRĄCZKOWYCH MÓWI DIETETYK

- Rośliny strączkowe są o tyle ważne, że są najlepszym zamiennikiem mięsa w diecie, ze względu na wysoką zawartość białka - mówi redakcji ekspert dietetyki. Zawartość białka w nasionach roślin strączkowych zależy od gatunku i waha się od 19,1 % do 44,3 %. Dla porównania: wieprzowina zawiera 12-19% białka, wołowina 18-21 %, a mięso kurczaka 19,5-23 %.

- Mięso powinno się spożywać 2 razy w tygodniu, ryby co najmniej 1 raz, natomiast reszta dni zostaje na nasiona roślin strączkowych oraz produkty mleczne i jaja. Jednak należy zwrócić uwagę na rodzaj spożywanych nasion roślin strączkowych, gdyż białko roślinne jest niepełnowartościowe (tzn. nie zawiera wszystkich aminokwasów egzogennych, w przeciwieństwie do mięsa). Różne gatunki strączków uzupełniają się pod względem aminokwasów, dlatego należy postawić na różnorodność - mówi dalej dietetyk

ZAWARTOŚĆ BIAŁKA W NASIONACH ROŚLIN STRĄCZKOWYCH

Głównymi białkami zapasowymi nasion roślin strączkowych są globuliny (70 %). W białkach wszystkich gatunków roślin strączkowych jest dużo lizyny, leucyny, argininy, kwasu asparaginowego i glutaminowego. Deficytowymi są aminokwasy siarkowe, mało jest też tryptofanu. Strawność białka dietetycznego roślin strączkowych jest niska - mniejsza niż zwierzęcego.

Zawartość białka w wybranych gatunkach strączkowych roślin uprawnych podano w poniższej tabeli:

GATUNEK	BIAŁKO [%]
Groch siewny	21,6
Bobik	25,0
Soczewica	23,8
Ciecierzyca	20,6
Fasola półksiężycowata	22,1
Fasola limeńska	19,1
Soja	36,8

Białko roślin strączkowych może w części zastąpić białko pochodzenia zwierzęcego w żywieniu człowieka.

ROSNĄCA ILOŚĆ WEGAN I WEGETARIAN, CIEKAWE STATYSTYKI

Ograniczanie spożycia mięsa, czy rezygnacja z jego udziału w diecie, to globalny trend. W Polsce jest już milion wegan i wegetarian. Według badań serwisu Pysznie.pl, dwa miliony Polaków planuje przejść na taką dietę.

Zgodnie z badaniem IQS, 43% naszego społeczeństwa ogranicza spożycie mięsa.

W związku ze zwiększającą się ilością osób przechodzących na dietę bezmięsną i ograniczających mięso, zapotrzebowanie na produkty roślinne rośnie. Według CBOS-u, w 2000 roku nie jadło mięsa 1% dorosłych Polaków. Pod koniec 2019 roku było ich już 3,2% (badania przeprowadzone przez Homo Homini na zlecenie firmy LightBox).

Dietę laktoowowegetariańską, polegającą na wykluczeniu z jadłospisu mięsa i ryb, a opartą na produktach mlecznych, jajach, warzywach i owocach, stosuje ok. pół miliona Polaków. Stanowi to 1,6% mieszkańców naszego kraju. Również 1,6% mieszkańców naszego kraju to weganie, których dieta zawiera wyłącznie produkty roślinne. Jako semiwegetarianie, czyli tylko sporadycznie jedzący ryby i białe mięso, określa się 3,7% badanych.

- Jeśli wegetarianizm wśród Polaków będzie znacząco wzrastał, będzie to miało wpływ na działy rolnictwa - mówi nasz konsultant-dietetyk. Prognozuje zmiany w strukturze zasiewów i zachęca naszych czytelników do zainteresowania się uprawą roślin strączkowych, a szczególnie do zwrócenia uwagi na gatunki poszukiwane przez wegan i wegetarian takich jak np. soczewica i ciecierzyca.

Z pewnością większa część pokolenia Polaków w starszym i średnim wieku pozostanie wciąż wierna mięsnej diecie, jednak młodsze i przyszłe pokolenia mogą ulec modzie bezmięsnej. Coraz większa wśród Polaków będzie świadomość zdrowego odżywiania. Dlatego uprawa roślin strączkowych, stanowiących alternatywę dla białka zwierzęcego, będzie wymagała jeszcze większych zmian w strukturze zasiewów.

Linki:

https://pta.up.poznan.pl/pdf/2012/FA%2029(4)%202012%20Florek.pdf

http://phuagromix.pl/sie-oplaca-uprawa-roslin-straczkowych/

http://sj.wne.sggw.pl/pdf/RNR_2012_n1_s113.pdf

http://www.wieprzowina.pl/porownanie.php

https://tvn24bis.pl/z-kraju,74/weganie-i-wegetarianie-w-polsce-coraz-wiecej-polakow-rezygnuje-z-miesa,973979.html

https://www.ekologia.pl/styl-zycia/zdrowa-zywnosc/ilu-jest-w-polsce-wegetarian-coraz-wiecej,18703.html

Autor: Hanna Krugiełka

Hanna Krugiełka - absolwentka Akademii Rolniczej w Poznaniu, kilkuletni pracownik jednostek państwowych związanych z rolnictwem. Entuzjastka rolnictwa ekologicznego, miłośniczka przyrody. Pasjonatka sztuki słowa i praktykująca ją w różnych dziedzinach..

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Wszystkie artykuły autora

Najnowsze artykuły autora:

Loading comments...