Coraz popularniejsza w Polsce staje się technologia Strip till czyli uprawa pasowa. Polega ona na uprawie tylko wąskich pasów w których zostaną wysiane rośliny.
Technologia ta przywędrowała do nas ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. Podstawowym elementem agregatu do pasowej uprawy roli jest ząb prosty na bazie głębosza. Przed zębem zamontowany jest krój tarczowy, za krojem zamontowane są gwiazdy rozgarniające.
Elementy te są bardzo przydatne przy uprawie pola z dużą ilością słomy. Za zębem znajdują się gwiazdy lub talerze zagarniające. Za nimi najczęściej zamontowany jest wał doprawiający: strunowy, rurowy lub innego typu. Na agregat zwykle nabudowane są siewniki pneumatyczne, za pomocą których możliwy jest wysiew zarówno ziarna zbóż jak i nasion innych roślin. W Stanach uprawia się w tej technologii rośliny siane w szerokich rzędach m. in. kukurydzę, soję, bawełnę.
Uprawa pasowa bardzo dobrze sprawdza się po roślinach pozostawiających po sobie bardzo dużo resztek pożniwnych i słomy. W warunkach klimatycznych Polski brakuje doniesień naukowych o wpływie tej technologii na plon roślin. Istniejące dotyczą jedynie uprawy buraków i kukurydzy. Przy zaniechaniu orki plony zarówno buraków jak i kukurydzy nie spadały. Były na porównywalnym poziomie jak uzyskiwane po uprawie tradycyjnej. Dodatkowo buraki wysiane w technologii strip till charakteryzowały się wyższą polaryzacją, od buraków uprawianych tradycyjnie.
W technologii strip till można wysiewać również rzepak ozimy. Małe nasiona rzepaku sprawiają, że jest to roślina wymagająca dobrego doprawienia gleby przed wysiewem. Silnie reaguje na uproszczenia w uprawie roli spadkiem plonowania. Jednak technologia uprawy pasowej łączy w sobie zalety orki i siewu bezpośredniego. Uprawiony pas zapewnia nasionom bardzo dobre warunki do kiełkowania i wzrostu. Natomiast nieuprawiona część pola, chroni glebę przed utratą wilgoci, gdy jest na niej ściółka, a przy właściwej technologii uprawy poprawia zimoodporność rzepaku.
Mulcz pozostający na polu ogranicza, przy braku pokrywy śnieżnej, działanie wysmalające silnych wiatrów. Dodatkową korzyścią wynikającą ze stosowania technologii strip till jest obniżenie ponoszonych kosztów. Im większe gospodarstwo, tym oszczędności na czasie i na paliwie są większe.
Zarówno wiele firm maszynowych jak i rolników szczyci się, że ma rośliny zasiane w technologii strip till. Jednak to nie jest do końca prawdą. O prawdziwej technologii strip till mówimy wtedy gdy, uprawione jest nie więcej niż 50% powierzchni pola, w każdym innym przypadku mówimy, że jest to uprawa uproszczona całopowierzchniowa. Podobnie rolnik, który po wykonanej podorywce wysiewa wiosną w mulcz gorczyczny buraki. Nie dokońca jest to uprawa pasowa. Prawidłowo wykonywana uprawa pasowa jest wtedy, gdy agregat trafia na wcześniej nieuprawiane pole. Jedyne co było na nim wcześniej wykonywane to zabieg herbicydowy na bazie substancji aktywnej glifosat, zwykle w dawce 1,5-2 l/ha, w zależności od występującego na polu zachwaszczenia. Uprawę pasową i siew można wykonywać w jednym lub w dwóch przejazdach. W Polsce nie ma podstaw do wykonywania dwóch osobnych przejazdów. Jednak za granicą, przy zlewnych zimnych glebach ma to swoje uzasadnienie.
Jeżeli chodzi o uprawę pasową zbóż to jest ona technicznie możliwa. Międzyrzędzia w takiej technologii nie są zwykle mniejsze niż 18 cm, chyba że są zasiane w technologii siewu w podwójne rzędy lub siewu szerokopasmowego. W praktyce wysiew zbóż po uprawie pasowej jest praktykowany bardzo rzadko, ale może to się niedługo zmienić.
Dla serwisu CenyRolnicze.pl:
mgr inż. Mariusz Kowalski
Katedra Agronomii
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu