Sposobów na zwalczenie chwastów w kukurydzy jest mnóstwo, ale nie każdy jest odpowiedni w danej sytuacji. Dobór substancji powinien być dobrze przemyślany, uwzględniający bezpieczeństwo roślin następczych.
Niekontrolowane zachwaszczenie w kukurydzy może doprowadzić do całkowitej dominacji plantacji. Kukurydza jest rośliną o małej zdolności do konkurencji z chwastami na początku swojego rozwoju i już zaawansowane zachwaszczenie w fazie 3 liści kukurydzy będzie negatywnie wpływało na jej rozwój.
Przed- czy powschodowo?
Każda z strategii odchwaszczania kukurydzy ma swoje wady i zalety. Przedwschodowe odchwaszczanie kukurydzy pozwala na niezakłócony wzrost roślin i brak konkurencji z chwastami. Niestety, część wykorzystywanych substancji doglebowych ogranicza następstwo roślin. Substancje z grupy trójketonów – mezotrion, sulkotrion i tembotrion znacznie zawężają możliwość doboru płodozmianu. Substancje te znajdujące się w ponad 70 produktach, skutecznie odchwaszczają kukurydzę i zapewniają długą ochronę przed zachwaszczeniem wtórnym, jednak długie zaleganie w glebie może skutkować znacznymi uszkodzeniami buraków, ziemniaków i roślin strączkowych uprawianych w kolejnym sezonie. Podobne efekty w następczych roślinach dwuliściennych występują po tienkarbazonie metylu znajdującym się m.in. w preparatach Adengo 315 SC, Capreno 547 SC, Maister Power 42,5 OD i ich odpowiednikach. Negatywne efekty doglebowych substancji dla roślin następczych mogą nasilać się przy występujących suszach, niewielkiej sumie opadów w czasie jesieni i zimy, a także przy zastosowaniu technologii bezorkowych. Bezpiecznymi substancjami przedwschodowymi zarówno dla rośliny uprawnej jak roślin następczych jest np. mieszanina dimetenamidu-P z pendimetaliną w produktach Wing P 462,5 EC i jego zamiennikach.
Fot.1 Nie wszystkie herbicydy są bezpieczne dla roślin następczych.
Substancji doglebowych można używać nie tylko przed wschodami kukurydzy. Bardzo skuteczną strategią odchwaszczania kukurydzy jest połączenie preparatów nalistnych i doglebowych w fazie 2-5 liści kukurydzy, po wschodach większości chwastów. W ten sposób uzyskuje się bardzo dobre efekty dzięki zniszczeniu chwastów które już wzeszły, oraz zabezpieczenie przed wtórnym zachwaszczeniem, które zapewni substancja doglebowa. Jeżeli planujemy wykonanie tylko jednego zabiegu herbicydowego, wówczas należy poczekać na pojawienie się późno wschodzących chwastów, którymi są szarłat szorstki i chwastnica jednostronna. Ważne jest jednak stałe kontrolowanie stanu zachwaszczenia, nie dopuszczając do sytuacji, w której nasilenie chwastów zagrażałoby rozwojowi kukurydzy. W tej strategii można zastosować mieszaniny np. mezotrionu i terbutylazyny a po wschodach chwastnicy wykonać drugi zabieg nikosufluronem.
Kolejną grupą skutecznych herbicydów w kukurydzy, na których stosowanie należy uważać do regulatory wzrostu. Substancje takie jak 2,4-D, oraz dikamba działają w roślinie podobnie jak hormony wzrostu, i zastosowane zbyt późno mogą powodować objawy fitotoksyczności, oraz przyczyniać się do problemów z nie w pełni wypełnioną kolbą. Odchwaszczanie tymi substancjami należy zakończyć przed 6 liściem kukurydzy, ponieważ wtedy rozpoczyna się faza generatywna, w której powstaje zawiązek kolby. Zaletą tych substancji jest skuteczność działania na szerokie spektrum chwastów dwuliściennych oraz bezpieczeństwo dla roślin następczych. Substancje te występują w fabrycznych mieszaninach z florasulamem i tritosulfuronem i wymagają zastosowania dodatkowego herbicydu zwalczającego chwasty jednoliścienne. Może posłużyć do tego nikosulfuron lub rimsulfuron, które dodatkowo zwalczają także część chwastów dwuliściennych.
Fot. 2. Chwastnica jednostronna często wtórnie zachwaszcza kukurydzę
Koniec z S-metolachlorem, a terbutylazyna z ograniczeniami
Bardzo popularnym rozwiązaniem do odchwaszczania kukurydzy w płodozmianach z roślinami dwuliściennymi było zastosowanie mieszaniny terbutylazyny, S-metolachloru oraz nikosulfuronu. Wykorzystanie substancji doglebowych i nalistnych zastosowanych po wschodach wszystkich chwastów pozwalało utrzymać plantacje czystą do zbiorów. Wygaśniecie zezwolenia na stosowanie S-metolachloru 23 lipca br. sprawia, że od przyszłego roku należy szukać alternatywnego rozwiązania. S-metolachlor działał doglebowo głównie na chwasty jednoliścienne, dlatego stosując mieszaniny bez niego, będzie trzeba być pewnym, że chwastnica jednostronna zakończyła wschody. Zwalczenie chwastnicy jednostronnej nie jest trudne, jednak jest to chwast ciepłolubny, który wschodzi znacznie później niż np. komosa biała. Brak bezpiecznej substancji doglebowej działającej na chwastnicę sprawia, że zanim ona wzejdzie, inne chwasty mogą zdominować kukurydzę. Najskuteczniejszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem może okazać się sekwencyjne stosowanie substancji doglebowo-nalistnych lub tylko nalistnych. Bezpieczną substancją zabezpieczającą przed wschodami wielu chwastów na 6-8 tygodni jest terbutylazyna. Ostatnio jednak pojawiło się ograniczenie, zezwalające na stosowanie tej substancji w ilości 850 g/ha w ciągu trzech lat, co praktycznie uniemożliwia zastosowanie skutecznie działającej dawki częściej niż raz na 3 lata.
Tab. 1 Przegląd wybranych produktów do zwalczania chwastów w kukurydzy
Nazwy substancji |
Przykładowy produkt |
Działanie |
Zwalczane grupy chwastów |
tienkarbazon metylu, izoksaflutol |
Adengo 315 SC |
Doglebowe |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Tritosulfuron, dikamba |
Mocarz 75 WG |
Nalistne |
Dwuliścienne |
Flufenacet, terbutylazyna |
Aspect T |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Pirydat, mezotrion |
Badavi |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Florasulam, 2,4-D |
Mustang 306 SE |
nalistne |
Dwuliścienne |
Mezotrion, terbutylazyna |
Calaris 400 SC |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Dikamba, mezotrion |
Callisto Plus |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Dikamba, prosulfuron |
Capreno 547 SC |
nalistne |
Dwuliścienne |
Sulkotrion, terbutylazyna |
Cornix 500 SC |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne |
Mezotrion, nikosulfuron, rimsulfuron |
Denar 340 WG |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
rimsulfuron, tifensulfuron metylu |
Dragster |
nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Chlomazon, mezotrion |
Iseran |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
foramsulfuron, jodosulfuron metylosodowy, tienkarbazon metylu |
Maister Power 42,5 OD |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
Izoksaflutol, mezotrion, terbutylazyna |
Metodus 650 WG |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
nikosulfuron, dikamba, mezotrion |
Nikita 562,5 WG |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
terbutylazyna |
Terbut 500 SC |
Doglebowe i nalistne |
Dwuliścienne |
nikosulfuron |
Mentum 040 OD |
Nalistne |
Dwuliścienne i jednoliścienne |
dimetenamid-P - 212,5 g, pendimetalina |
Wing P 462,5 EC |
Doglebowe |
Dwuliścienne i jednoliścienne |