Wczesne, intensywne nawożenie zbóż oraz krótka i ciepła zima sprawiły, że wegetacja w tym roku znacząco przyspieszyła.
Pszenica i pszenżyto są już na etapie wyrzucania liścia flagowego, a żyto już go wyrzuciło. Oznacza to, że w przeciągu najbliższych kilku dni koniecznością będzie wjechania w pole z opryskiem w celu kontynuacji ochrony plantacji przed chorobami grzybowymi. Zabieg w terminie T1 był na wielu plantacjach niezbędny ze względu na duże porażenie zbóż fuzaryjną zgorzelą podstawy źdźbła. Teraz czas na sprawdzenie, czy wykonany zabieg ochronny jeszcze działa właściwie lub jeżeli ktoś miał zdrową plantację i nie pryskał, czy już pojawiły się choroby i nadszedł czas na ochronę.
Zabieg fungicydowy w terminie T2 wykonujemy, gdy zboża są w fazie wzrostu BBCH 39, czyli gdy rozwinięty jest w pełni liść flagowy, a najpóźniej do fazy BBCH 49, czyli do momentu, gdy widoczne są już pierwsze ości wychodzącego z pochwy kłosa. Rolnik podejmując decyzję o wyjechaniu z opryskiem powinien podjąć ją w oparciu o stan faktyczny występujący na plantacji. Nie ma chorób nie pryskamy, gdy zauważymy pierwsze objawy, czas zacząć działać. W wielu regionach kraju ostatnie dni były zimne, pochmurne i deszczowe co nie sprzyjało rozwojowi chorób grzybowych. Jednak z wyjściem słońca i cieplejszej pogody sytuacja może się diametralnie zmienić. Dlatego miejmy na uwadze plantacje zbóż i jak tylko jest to możliwe zaglądajmy w środek łanu.
Najniebezpieczniejsze choroby tego okresu w zbożach to mączniak prawdziwy, septorioza paskowana liści, brunatna plamistość liści, rdza żółta i brunatna. Zwalczać te choroby można na dwa sposoby. W sposób tańszy oparty o fungicydy jednoskładnikowe (jedna substancja aktywna), oraz w sposób droższy oparty na fungicydach wieloskładnikowych (kilka substancji aktywnych). Tańszy sposób przewidziany jest dla rolników, którzy często lustrują plantacje i dbają o zmianowanie fungicydów, a drugi dla rolników u których zaobserwowano już obniżoną skuteczność preparatów jednoskładnikowych, ich płodozmiany są uproszczone lub brak jest zmianowania upraw, a walka z chorobami tańszymi preparatami jest nieskuteczna.
Fungicydy używane do ochrony plantacji w terminie T2 zawierają w swoim składzie przede wszystkim substancje aktywne z takich grup jak: triazole i strobiluryny, czy karboksyamidy. Fungicydy triazolowe (zawierające w swoim składzie cyprokonazol, epoksykonazol, propikonazol, protiokonazol, tebukonazol) mają działanie systemiczne, czyli działają w miejscu wniknięcia np. w liściach. Charakteryzują się lepszym działaniem zapobiegawczym niż interwencyjnym. Za to strobiluryny (zawierające w swoim składzie: azoksystrobinę, dimoksystrobinę, fluoksastrobinę, piraklostrobinę i inne substancje z tej grupy) działają zarówno wgłębnie jak i systemicznie. Przemieszczają się w głąb rośliny. Charakteryzują się lepszym działaniem interwencyjnym, ale są również skuteczne w zapobieganiu rdzy i brunatnej plamistości liści. Skuteczność zabiegu fungicydowego zależy nie tylko od zastosowanego środka chemicznego, ale również od techniki i warunków podczas samego zabiegu. Ciekawym rozwiązaniem technicznym są podwójne dysze płaskostrumieniowe kierujące ciecz opryskową zarówno w przód jak i w tył. Takie rozwiązanie powoduje dokładniejsze pokrycie powierzchni roślin. Przy wykonywaniu zabiegu ważna jest również prędkość robocza opryskiwacza. Jeżeli chcemy, by substancja dostała się głębiej w łan, tym powinniśmy jechać wolniej. Optymalna prędkość przy zabiegu T2 to od 6 do 8km/ha. Równie ważnym czynnikiem podczas zabiegu jest wilgotność powietrza. Przy wilgotności powyżej 60% fungicydy lepiej działają.
Tabela 1. zamieszczona poniżej pokazuje przykładowe preparaty stosowane w terminie T2 i ich dawkowanie.
Tabela 1.Wybrane fungicydy do zwalczania chorób grzybowych pszenicy ozimej w terminie T2 i ich dawkowanie.
|
Nazwa handlowa |
Substancja(e) aktywna(e) |
Dawkowanie |
Zwalczane choroby |
|
Opera max 147,5 SE |
Epoksykonazol+piraklostrobina |
1,5-2l/ha |
mączniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septorioza liści i plew |
|
Bell 300 SC |
Boskalid+epoksykonazol |
1,2-1,5l/ha |
mączniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septorioza liści |
|
Propico 250 EC |
Propiconazol |
0,5l/ha |
mączniak prawdziwy, rdza brunatna, septorioza liści |
|
Tarcza łan 250 EW |
Tebukonazol |
1,00-1,25l/ha |
mączniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septorioza liści |
|
Merces 50 EW |
Cyflufenamid |
0,2-0,3l/ha |
Mączniak prawdziwy |
|
Reveller 280 SC |
Cyprokonazol+pikoksystrobina |
0,8-1 l/ha |
mączniak prawdziwy, rdza brunatna, brunatna plamistość liści, septorioza plew, septorioza paskowana liści pszenicy |
|
Swing Top 183 SC |
Dimoksystrobina+epoksykonazol |
1,5l/ha |
mączniak prawdziwy, rdza brunatna ,septorioza liści, septorioza plew, brunatna plamistość liści, fuzarioza kłosów |
|
Syrius 250 EW |
Tebukonazol |
l-1,25l/ha |
mączniak prawdziwy, septorioza liści, septorioza plew, fuzarioza kłosów. |
|
Soprano 125 SC |
Epoksykonazol |
1 l/ha |
mączniak prawdziwy, septorioza liści, septorioza plew |
|
Amistar 250 SC |
Azoksystrobina |
0,8-1l/ha |
mączniak prawdziwy, septorioza liści, septorioza plew, brunatna plamistość liści, fuzarioza kłosów, czerń zbóż |
Źródło: Opracowanie własne na podstawie etykiet środków ochrony roślin.
Dla portalu cenyrolnicze.pl:
mgr inż. Mariusz Kowalski
Katedra Agronomii
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu