Zboża

To, co miało spaść we Włoszech, spadło w Niemczech - tak najkrócej można opisać sytuację pogodową na zachodzie Europy. Włosi walczą z suszą i niedoborami wody, Niemcy martwią się o uprawy pszenicy, ponieważ pola uprawne w części kraju wyglądają jak plantacje ryżu.

IUNG-PIB zgodnie z wymogami opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: zbóż ozimych i jarych, kukurydzy na ziarno i kiszonkę, rzepaku i rzepiku, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych, truskawek oraz roślin strączkowych.

Już pod koniec ubiegłego tygodnia rozpoczęły się zbiory jęczmienia ozimego. Plony tej rośliny będą sygnałem, czego można się spodziewać  w kolejnych tygodniach w czasie żniw żyta, pszenicy i pszenżyta. Obfitość plonów jęczmienia będzie prognostykiem dla innych zbóż.

Rozpoczął się sezon na omacnicę prosowiankę, bodaj najgroźniejszego szkodnika upraw kukurydzy.

UNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: zbóż ozimych i jarych, kukurydzy na ziarno i kiszonkę, rzepaku i rzepiku, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych, truskawek oraz roślin strączkowych.

Wiele decyzji w uprawie roślin zależy od określenia przewidywanego plonu rośliny. Ten jednak różni się w poszczególnych latach i pomiędzy poszczególnymi polami. Wpływa na to klimat, uprawiana odmiana, stosowana agrotechnika oraz właściwości fizyczne i chemiczne gleby. W szczególności zmienność glebowa jest silna pomiędzy poszczególnymi gospodarstwami i polami. Postęp w hodowli roślin przyczynia się do wzrostu potencjału plonowania upraw polowych. Z tego powodu ważne jest ustalenie przez rolników realistycznego zakładanego plonu roślin, dzięki czemu będzie można zaplanować wydatki i przewidzieć spodziewany przychód.

Wstępnie szacuje się, że w bieżącym roku powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi jest większa od ubiegłorocznej (po uwzględnieniu powierzchni zaoranej w wyniku uszkodzeń zimowych) i wynosi około 7,0 mln ha (zwiększenie o ok. 3%). Według wstępnych szacunków przewiduje się zwiększenie powierzchni uprawy rzepaku i rzepiku ogółem o ok. 3% do ponad 0,8 mln ha, natomiast powierzchnię buraków cukrowych szacuje się na  ok. 192 tys. ha tj. o  ok. 6% mniej niż w roku ubiegłym.

Z przeprowadzonych przez rzeczoznawców wojewódzkich w lutym b.r. badań monolitowych i polowych wynika, że w bieżącym roku uprawy ozime przezimowały zdecydowanie lepiej niż w roku ubiegłym, bez większych strat. Przebieg warunków agrometeorologicznych w okresie tegorocznej zimy był na ogół korzystny dla zimujących roślin. Krótkotrwałe spadki temperatury lokalnie do -25°C przy gruncie występujące przy niewielkiej pokrywie śnieżnej nie zagrażały zimującym oziminom.

Stan ozimin na wiosnę w dużym stopniu zależy od warunków pogody w czasie wegetacji jesiennej. Były one w tym sezonie wegetacyjnym 2016/2017 stosunkowo korzystne w sierpniu w czasie siewów rzepaku, co sprawiło, że wschody i początkowy wzrost roślin na plantacjach tego gatunku przebiegał na ogół w dość korzystnych warunkach. Dalsza część wegetacji jesiennej (wrzesień) przebiegała już w mniej korzystnych warunkach głównie ze względu na mniejsze lub większe niedostatki opadów – zwłaszcza w zachodnich rejonach kraju, ale warunki termiczne były wówczas dobre.

W wielu regionach Polski Wielkanoc przypominała bardziej Boże Narodzenie: śnieg, grad, temperatury bliskie zera, mroźny wiatr. Na drogach zrobiło się ślisko, policja co chwilę alarmowała o wypadkach i kolizjach, w tym o karambolu 19 samochodów z udziałem generała broni Michała Sikory na lubuskim odcinku A2. Tymczasem nie śliska nawierzchnia dróg jest głównym problemem, który obecnie niepokoi rolników.

Pod koniec marca 2017 r. Komisja Europejska zaproponowała wycofanie wszystkich zastosowań – z obecnie dostępnych – trzech substancji z grupy neonikotynoidów (imidachlopryd, chlotianidyna i tiametoksam) oprócz zastosowań w szklarni. W Polsce oznaczałoby to wycofanie m.in. zapraw dla buraków cukrowych, ziemniaków i zbóż ozimych. W dniach 17-18 maja br. w Brukseli odbędzie się dyskusja państw członkowskich nad ww. propozycjami, z wyłączeniem zawieszonych w 2013 r. zastosowań (m.in. rzepak, kukurydza, zbóża jare), nad którymi państwa debatować będą dopiero w 2018 r., po zakończeniu oceny Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności.

Stan ozimin na wiosnę w dużym stopniu zależy od warunków pogody w czasie wegetacji jesiennej. Były one w tym sezonie wegetacyjnym 2016/2017 stosunkowo korzystne w sierpniu w czasie siewów rzepaku, co sprawiło, że wschody i początkowy wzrost roślin na plantacjach tego gatunku przebiegał na ogół w dość korzystnych warunkach. Dalsza część wegetacji jesiennej (wrzesień) przebiegała już w mniej korzystnych warunkach głównie ze względu na mniejsze lub większe niedostatki opadów – zwłaszcza w zachodnich rejonach kraju, ale warunki termiczne były wówczas dobre.

Zaczynamy już wypatrywać wiosny. Późna w tym roku Wielkanoc, która przypada zawsze w pierwszą niedziele po pierwszej wiosennej pełni księżyca może jednak wskazywać, że będziemy na nią musieli jeszcze trochę poczekać. Spróbujmy jednak już teraz podsumować kończącą się zimę i ocenić stan plantacji roślin ozimych.

Nie ma jednego dobrego środka dającego 100% gwarancji na "czyste zboża". Coraz częściej mimo stosowania nawet bardzo drogich specyfików jesienią, rolnicy i tak są zmuszeni do poprawek wiosennych.

Pszenica ozima jest zbożem o najbardziej elastycznych wymaganiach dotyczących czasu zasiewu. Mimo, że roślina dobrze rozwija się w niekorzystnych warunkach, należy zapewnić jej optymalne warunki rozwoju.

Żniwa to okres, kiedy rolnicy zaczynają już myśleć o siewie zbóż pod zbiór w kolejnym sezonie. Największe zainteresowanie materiałem siewnym roślin ozimych producenci wykazują od chwili zakończenia żniw do końca września. Teraz jest więc ostatni moment, aby zdecydować, co chcemy kupić i zorientować się, jakie ceny proponują nam handlowcy. Media branżowe starają się rozpowszechniać, jakie zalety niesie za sobą wymiana materiału siewnego, jednak tylko 13% powierzchni pszenicy ozimej, która uprawiana jest w naszym kraju, jest obsiewana materiałem kwalifikowanym.

W pierwszej kolejności na pola wyjeżdzają siewniki z jęczmieniem ozimym, a następnie z żytem, pszenżytem i na końcu z pszenicą. Poniżej przedstawiamy zbiór aktualnych cen sprzedaży nasion kwalifikowanych różnych odmian zbóż z wybranych przedsiębiorstw zaopatrzenia rolnictwa.

W związku z problemami z dotrzymaniem terminu wysiewu poplonów ścierniskowych, zgłaszanymi przez rolników z Warmińsko-Mazurskiej i Pomorskiej Izby Rolniczej, Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił 18 sierpnia 2016 r. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o przekazanie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wytycznych, aby kierownicy Biur Powiatowych ARiMR uwzględniali wyjątkową sytuację pogodową i uznawali zgłaszane przez rolników wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności uniemożliwiających spełnienie wymagań zazielenienia.

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: zbóż ozimych i jarych, kukurydzy na ziarno i na kiszonkę, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych, truskawek oraz roślin strączkowych.

O tym, że wapnować trzeba większość rolników wie ale już nie każdy wykorzystuje tą wiedzę w praktyce. Zasłaniamy się brakiem czasu po żniwach, niedoborem odpowiednich maszyn lub posiadaniem innych, ważniejszych wydatków. Z roku na rok przekładamy go na kolejny sezon licząc na lepsze czasy. Niestety jest to duży błąd.