Producenci rolni utrzymujący bydło mleczne zdają sobie sprawę, jak cennym składnikiem mleka jest białko. Odczuwają to bezpośrednio podczas rozliczenia z mleczarnią. Białko bowiem ma największy wpływ na przydatność technologiczną mleka.
Jest wiele czynników wpływających na zawartość białka w mleku. Jednym z nich jest rasa. U polskich holsztyno – fryzów odmiany czarno – białej zawartość białka w mleku to ok. 3,1-3,4%, u rasy jersey wartość ta to aż około 4 %. Rolnicy zdają sobie sprawę, że krzyżując różne rasy możemy poprawić parametry mleka, stąd zainteresowanie, np. krzyżówką PHF z Brown Swiss.
Drugim ważnym czynnikiem jest wiek krów. Mleko krów starszych niż trzyletnie jest uboższe w białko. Różnice pomiędzy pierwszą laktacją, a piątą może wynieść nawet 0,4%. Obniża się przede wszystkim poziom kazeiny.
Kolejnym wartym omówienia czynnikiem wpływającym na ilość białka w mleku jest okres laktacji. Musimy zdawać sobie sprawę, że w czasie trwania laktacji poziom tego składnika w mleku zmienia się. Na początku i na końcu laktacji obserwujemy wyższy udział białka w mleku niż w szczycie laktacji.
Badania wykazały, że wydajność krów i zawartość białka w mleku są większe jesienią i zimą, niż latem i wiosną. Ma to związek z negatywnym wpływem wysokich temperatur na ograniczenie tego składnika w mleku.
Co ciekawe mastitis nie zmienia poziomu białka w mleku, lecz zmienia skład białka. Oczywiście negatywnie. Obserwuje się wzrost udziału białek serwatkowych, a spadek kazeiny.
Stwierdzono, że ilość udojów nie ma większego wpływu na zawartość białka w mleku. Nie zaobserwowano również zmian w koncentracji tego składnika przy zmianie sposobu udoju.
Żywienie ma niewielki wpływ na zawartość białka w mleku. Prawidłowo bilansując udział białka w dawce pokarmowej przyczyniamy się do wzrostu wydajności mleka, lecz nie wpłyniemy na koncentrację samego białka w mleku.
Źródło: Guliński P., ‘Bydło domowe. Hodowla i użytkowanie.”, PWN 2017.
