Jersey to rasa bydła w typie mlecznym. Jest to najmniejsza rasa mleczna na świecie. Dlaczego zatem poświęcamy uwagę właśnie tej rasie bydła? Odpowiedzią jest wyjątkowo tłuste mleko, o dużej zawartości białka.
Kilka słów o historii rasy
Bydło tej rasy wyhodowano na wyspie Jersey należącej do Wielkiej Brytanii. Pierwsze wzmianki o istnieniu tej rasy pochodzą z XVIII wieku. Powstała w wyniku krzyżowania dużego, brunatnego bydła z Normandii z małym, czarnym bydłem z Bretanii. Już w XVIII wieku zdano sobie sprawę, że bydło to jest wyjątkowe ze względu na wyjątkowo tłuste mleko, i że trzeba dbać o czystość rasową tych zwierząt. W związku z tym, w 1763 roku wprowadzono zakaz importu innych ras na wyspę. Od 1866 roku prowadzona jest dla rasy jersey księga rodowodowa. Rasę bardzo długo izolowano. Wspomniano już, że nie było importu bydła na wyspę, ale nie było również eksportu. Pierwsze sztuki opuściły wyspę dopiero w 1915 roku, m. in. do USA.
Wygląd
Jak już wspomnieliśmy rasa jersey jest rasą małego kalibru. Źródła podają, że wysokość w kłębie to ok. 120 cm. Umaszczenie tych zwierząt może być zróżnicowane – od jasnocielistego do ciemnobrunatnego. Cechą charakterystyczną jest jednak jasna obwódka wokół ciemnej śluzawicy. Obserwuje się również jasne obwódki wokół oczu. Dorosłe krowy osiągają masę ciała rzędu 350 kg, buhaje 700 kg. Budowa jest charakterystyczna dla bydła mlecznego – szczupacza głowa, tułów o wąskim przodzie i szerokim zadzie, klatka piersiowa wąska i głęboka.
Populacja
W Polsce bydło tej rasy nie cieszy się dużą popularnością. W 2014 roku pogłowie wynosiło ok. 1000 sztuk. Na świecie jest bardziej popularne, również jako komponent w krzyżowaniu międzyrasowym. W 1886 roku na samej wyspie Jersey było ok. 12 tysięcy sztuk bydła rasy jersey (wikipedia.org).
Charakterystyczne cechy
Bardzo charakterystyczna dla tej rasy jest wczesna dojrzałość rozpłodowa. Niektóre badania podają, że można zacielać jałówki tej rasy już w wieku 11 miesięcy. Rasa jersey jest odporna na choroby, a także, biorąc pod uwagę wielkość tych zwierząt, wysokowydajna. Wydajność krów tej rasy w czasie laktacji to ok. 4500 l. Jest to jednak wartość orientacyjna, gdyż średnia wydajność mleczna w Danii dla jerseyów to ponad 5700 kg mleka od krowy, gdzie pogłowie tej rasy to blisko 70 000 sztuk (2001).
Mleko jerseyów
Mleko od rasy jersey znacznie wyróżnia się swoim składem od innych ras. Na uwagę zasługuje przede wszystkim duża zawartość tłuszczu – średnio dla stad powyżej 6 % oraz białka – przekracza 4%. Pozyskane mleko jest kremowo żółte, poza tym w swoim składzie zawiera dużo karotenu, o 20% więcej wapnia (niż mleko innych ras), znacznie więcej witamin z grup A i B oraz soli mineralnych. U jerseyów zawartość kazeiny w białku to 80% (w porównaniu z innymi rasami, to o 2 punkty procentowe więcej). Należy podkreślić znaczenie mleka jerseyów w przetwórstwie – z takiej samej ilości mleka tej rasy możemy uzyskać o 23% więcej sera cheddar, o 20 % więcej sera szwajcarskiego oraz o 20 % więcej mozzarelli niż z mleka innych ras.
Źródło: Kaczmarek A. (red.) ‘Hodowla bydła’ 2005