- Czy promowanie ukraińskich firm mleczarskich i producentów mleka nie jest działaniem na szkodę polskiego rolnictwa i przemysłu mleczarskiego, w szczególności rodzinnych gospodarstw rolnych i małych spółdzielni mleczarskich? – pyta jeden z posłów opozycji, który zwrócił się z interpelacją do ministerstwa rolnictwa.
17 czerwca 2024 roku w Białymstoku zostało podpisane mleczarskie polsko-ukraińskie memorandum. W wydarzeniu udział wzięli przedstawiciele obu krajów, w tym sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stefan Krajewski. Dokument ma na celu między innymi wymianę doświadczeń w zakresie integracji europejskiej polskiego przemysłu mleczarskiego z ukraińskim, udzielania konsultacji i rekomendacji w zakresie harmonizacji ustawodawstwa ukraińskiego z ustawodawstwem Unii Europejskiej.
- W zapisach memorandum trudno jednak odnaleźć korzyści dla polskich producentów mleka i polskich mleczarni – pisze poseł Prawa i Sprawiedliwości, Paweł Rychlik, w interpelacji skierowanej do resortu rolnictwa. - Czy podpisany dokument w dłuższej perspektywie czasu nie wpłynie negatywnie na polskie mleczarstwo? – dopytuje w swoim wystąpieniu Rychlik.
- Podpisanie w dniu 17 czerwca 2024 r. w Białymstoku memorandum jest inicjatywą przedstawicieli polskiej i ukraińskiej branży mleczarskiej. Pragnę przypomnieć, że idea dialogu i współpracy tych dwóch sektorów została wyrażona w formie apelu podpisanego przez polskie i ukraińskie organizacje już podczas dwudziestego Międzynarodowego Forum Spółdzielczości Mleczarskiej, które miało miejsce w Białymstoku w dniach 20-21 września 2023 r. W związku z tym, podpisanie ww. dokumentu, jak również związane z nim potencjalne korzyści oraz ewentualne zagrożenia należałoby w pierwszej kolejności przedyskutować z reprezentantami polskiego sektora produkcji i przetwórstwa mleka – czytamy w odpowiedzi na interpelację, której autorem jest Stefan Krajewski.
Same korzyści?
- Wyjaśniając powyższe chciałabym jednocześnie wyraźnie zaznaczyć, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie podziela obaw zawartych w przedmiotowej interpelacji. Oceniając wzajemne relacje w zakresie handlu artykułami mleczarskimi pomiędzy Polską i Ukrainą należy przyjrzeć się zarówno skali istniejącej wymiany, jak i jej natężeniu w obu kierunkach. W tym kontekście Ukraina jest od lat jednym z ważniejszych odbiorców polskich przetworów mlecznych, zwłaszcza serów i twarogów (kod CN 0406) oraz jogurtów (CN 0403). W latach 2022-2023 z Polski do Ukrainy wyeksportowano odpowiednio 17,5 tys. ton oraz 16,9 tys. ton serów o wartości 86,6 mln euro rocznie. W tym samym czasie wywóz polskich jogurtów do Ukrainy kształtował się na poziomie odpowiednio 7,5 tys. ton oraz 7,6 tys. ton, a wartość sprzedaży wyniosła 9,6 mln euro oraz 11,7 mln euro rocznie. Wśród innych produktów wywożonych z Polski do Ukrainy można wymienić surowe mleko i śmietanę (CN 0401), których wyeksportowano 8,3 tys. ton za 6,3 mln euro w 2022 r. i 4,2 tys. ton za 3,1 mln euro, a także serwatkę (CN 0404), której w latach 2022-2023 wyeksportowano odpowiednio 3,2 tys. ton za 2,4 mln euro oraz 5,1 tys. ton za blisko 7 mln euro. W 2024 r. wśród polskich artykułów mleczarskich chętnie kupowanych przez Ukrainę znalazło się także masło (CN 0405), którego w okresie styczeń-maj wywieziono 512 ton za 2,8 mln euro – wylicza wiceminister rolnictwa.
- Jednocześnie, w monitorowanym okresie import artykułów mleczarskich z Ukrainy do Polski utrzymuje się na niskim w porównaniu z eksportem poziomie, a import surowca mlecznego realizowany jest w ilościach śladowych. W rezultacie polskie saldo handlu zagranicznego mlekiem i przetworami mlecznym z Ukrainą jest dodatnie. W 2023 r. wyniosło ono blisko 97 mln euro, a w okresie styczeń – maj 2024 r. ukształtowało się na poziomie 32,3 mln euro. W takiej sytuacji wszelkie potencjalne problemy, które mogłyby skutkować ograniczeniami eksportu polskich wyrobów mleczarskich do Ukrainy (z takimi realnymi sygnałami mieliśmy do czynienia w miesiącach poprzedzających agresję Rosji na Ukrainę) nie byłyby korzystne ekonomicznie dla polskiego sektora mleczarskiego, a w konsekwencji dla polskich rolników zajmujących się produkcją surowca mlecznego. Podpisane memorandum nie niesie skutków prawnych i finansowych, a może przyczynić się do utrzymania dobrych relacji dwustronnych, w tym ekonomicznych, poprzez stały i bezpośredni dialog między przedstawicielami sektora mleczarskiego w Polsce i w Ukrainie. Należy pamiętać, że Polska jako członek Unii Europejskiej podlega w zakresie polityki rolnej i polityki handlowej zarówno przepisom UE, jak i regulacjom wynikającym z porozumień zawieranych w ramach Światowej Organizacji Handlu. Memorandum może być sygnałem dla innych krajów UE, że polski sektor mleczarski chce pełnić rolę lidera w tej części Europy. Produkty mleczarskie, zarówno z Polski, jak i ze współpracującej z nami Ukrainy, powinny trafiać na rynki trzecie i przyczyniać się do budowania i umacniania potencjału branży mleczarskiej z tej części Europy na całym świecie – zakończył Krajewski.