USD -
3.8249
EUR -
4.2693
GBP -
5.0728
DKK -
0.5723
Stworzenie planu nawozowego znacznie ułatwia pracę, choć oczywiście nie jesteśmy w stanie zaplanować wszystkiego, a i czasem nawet na to brakuje czasu. Jednak najważniejszą kwestią nie są wcale problemy związane z tym jaką dawkę w czystym składniku zastosować. Często nawet mimo zbilansowanego nawożenia nie widać zamierzonych efektów. Z czego to wynika? Jednym z kluczowych elementów dostępności składników mineralnych jest odczyn gleby. Warto więc kontrolować pH stanowiska.
Pobieranie prób
Wbrew pozorom jest to bardzo ważny etap oceny odczynu gleby. Aby wynik pomiaru pH odzwierciedlał w jak najlepszym stopniu stan rzeczywisty kluczowym jest oddanie do analizy reprezentatywnej próbki glebowej. W tym celu należy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Przede wszystkim należy pamiętać, by nie pobierać próby średniej z pola większego niż 4 ha. W przypadku, gdy planujemy obsiać stanowisko o większej powierzchni musimy je "podzielić" na mniejsze kawałki. Próbę średnią o wadze ok. 0,5 kg uzyskujemy poprzez zebranie 20-50 prób cząstkowych. Próba cząstkowa to porcja gleby pobrana laską Egnera (lub łopatką) z głębokości 0-20 cm na gruntach ornych (dla użytków zielonych 5-20 cm). Wydzielając fragmenty pola, z którego będziemy pobierać próby należy starać się wybrać takie obszary, by charakteryzowały się w miarę możliwości jednolitym lub zbliżonym rodzajem gleby. Jeżeli planujemy badać glebę z więcej niż jednego stanowiska warto oznaczyć pobrane próbki odpowiednim numerem działki, z której została zebrana. Próbki cząstkowe należy zebrać wg jednego z poniższych schematów.
Badanie odczynu gleby najlepiej przeprowadzić jesienią lub wczesną wiosną, pamiętając by nie pobierać prób z pól niedawno nawożonych, ani z okolic przydrożnych czy obok rowów lub miedz. Pobrane próby warto oddać do analizy w najbliższej Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, ponieważ za jednym pobraniem laboratorium oznaczy dla nas nie tylko pH gleby ale także zasobność w fosfor (P), potas (K) i magnez (Mg). Po kilku tygodniach otrzymujemy wyniki wraz wskazaniem potrzeb wapnowania w zależności od kategorii agronomicznej gleby.
Dlaczego warto wapnować?
Zakwaszenie gleby to nie tylko efekt stosowania nawozów amonowych ale w dużej mierze wynik naturalnie zachodzących w podłożu procesów, nie można zatem pominąć zabiegu wapnowania. Długotrwałe obniżenie odczynu gleby może skutkować hamowaniem rozwoju korzeni uprawianych roślin ze względu na działanie toksycznego glinu. Do roślin najbardziej wrażliwych na działanie glinu należą: jęczmień, pszenica, lucerna i rzepak. Ze względu na niskie pH zmniejsza się również aktywność mikrobiologiczna gleby. Bytujące w niej mikroorganizmy tracą optymalne dla siebie środowisko życia. Ma to bezpośrednie przełożenie na niższy stopień rozkładu resztek roślinnych i uwalnianie z nich składników mineralnych, których dostępność dla roślin uprawnych jest znacznie ograniczona. Oznacza to, że mimo iż gleba jest zasobna w składniki roślina nie może ich pobrać, gdyż pierwiastki znajdują się w formie niedostępnej dla roślin. Skutkuje to zahamowaniem wzrostu rośliny, a w konsekwencji oczywiście zniżką w plonie. Jedynie kilka roślin "czuje się dobrze" na stanowiskach o niższym pH. Na glebach kwaśnych dobrze poradzą sobie ziemniaki, owies, łubin żółty i seradela. Z kolei rośliny najbardziej wrażliwe na niskie pH to: jęczmień, konopie, tytoń, bobik, fasola, groch i lucerna.
Termin wapnowania
Planując zabieg wapnowania należy przede wszystkim uwzględnić zmianowanie na danym stanowisku. Najlepiej jest to zrobić przed siewem przedplonu, po którym rośliną następczą będzie roślina o małej tolerancji na zakwaszenie (burak cukrowy, rzepak, lucerna, jęczmień jary, koniczyna czerwona). Warunkiem optymalnego działania zastosowanego wapna jest jego dokładne wymieszanie z glebą. Najlepiej więc zabieg przeprowadzić późnym latem/jesienią na ściernisko i połączyć z podorywką, lub wczesną wiosną, przed uprawą pod rośliny jare. Należy pamiętać by zabiegu wapnowania nie łączyć jednocześnie z wywozem i przyorywaniem obornika, gdyż prowadzi to do znacznych strat składników pokarmowych.
Wybierając nawóz wapniowy należy dostosować jego formę do rodzaju gleby. Na glebach bardzo lekkich zaleca się formy węglanowe charakteryzujące się wolniejszym procesem działania.
Kontrola odczynu gleby powinna być przeprowadzana systematycznie. Jest to warunek konieczny do uzyskiwania zadowalających plonów, ponieważ większość roślin uprawnych najlepiej plonuje w pH w zakresie 5,5 - 6,5.
