Do końca 2023 roku Ukraina ustanowiła historyczny rekord w eksporcie borówki, dostarczając po raz pierwszy na rynki zagraniczne nieco ponad 4000 ton świeżych owoców.
Jak podaje EastFruit, dla uczestników rynku taki wynik eksportu był dużym zaskoczeniem w obliczu agresji militarnej Rosji na Ukrainę i ogromnych trudności logistycznych, jakie napotykają ukraińscy eksporterzy w wyniku blokowania granic przez polskich rolników lub kierowców ciężarówek.
- Na Ukrainie jest dużo plantacji młodych borówek, więc średni plon, a co za tym idzie produkcja jagód, rośnie w sposób naturalny, nawet bez zwiększania powierzchni. Jednak powierzchnia borówek w kraju również stale rośnie, ponieważ na tle rosnącego eksportu jagód biznes ten pozostaje atrakcyjny dla inwestycji, pod warunkiem rozsądnego podejścia do jego planowania i realizacji. Trzecim ważnym czynnikiem jest spadek popytu wewnętrznego po tym, jak miliony obywateli Ukrainy zostały zmuszone do opuszczenia swojego kraju, aby uciec przed agresją sąsiada – mówi Andrij Jarmak, ekonomista działu inwestycji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa Narodów (FAO).
Dodaje też, że w ubiegłym roku warunki pogodowe do powstania plonu borówki wysokiej były niemal optymalne, a na koniec sezonu czekał na eksporterów niespodziewany bonus. - Plony borówek w Peru, największym na świecie eksporterze tej jagody, gwałtownie spadły z powodu zbyt gorącej pogody w okresie jej kwitnienia. Doprowadziło to do załamania eksportu i gwałtownego wzrostu cen borówek w Europie w czasie, gdy zwykle spadają. Stało się to impulsem do wzrostu eksportu w niestandardowym dla Ukrainy okresie – w sierpniu-wrześniu i po bardzo wysokiej cenie – wyjaśnia Andrij Yarmak.
Eksport do Niemiec wzrósł 18-krotnie
Należy również zauważyć, że istotnym czynnikiem sukcesu ukraińskich eksporterów borówki na rynku zagranicznym była dywersyfikacja dostaw. Polska przestała być wiarygodnym partnerem, dlatego ukraińscy eksporterzy z dużym powodzeniem próbowali znaleźć alternatywę dla tego nabywcy. Dzięki temu w większości przypadków możliwe było uzyskanie wyższej ceny za jagodę.
W efekcie w 2023 roku eksport borówek z Ukrainy do Polski zmniejszył się o 39%. Natomiast eksport ukraińskich borówek do Niemiec, które są głównym rynkiem zbytu borówek z Polski, wzrósł 18-krotnie. Inaczej mówiąc, Ukraina zaczęła przejmować od Polski część rynku niemieckich borówek – wyjaśniają eksperci.
Znacząco wzrósł także eksport borówek ukraińskich do Holandii, bo o 37% i ponad 4-krotnie do Hiszpanii i szeregu innych krajów UE. Ponadto o 11% wzrósł eksport borówek z Ukrainy do Wielkiej Brytanii, która była jednym z czterech głównych rynków zbytu. - Co więcej, pojawiły się pierwsze ukraińskie firmy produkcyjne, które zaczęły dostarczać borówki bezpośrednio do wiodących sieci Unii Europejskiej. Jest to godne uwagi, ponieważ te sieci supermarketów mają wysokie wymagania dotyczące jakości produktów i rytmu dostaw – podsumowali eksperci.
Źródło: agroportal.ua