Dopłaty bezpośrednie i obszarowe 2024 – zmiany bez sankcji do dziś!

Wnioski są przyjmowane wyłącznie za pomocą internetowej aplikacji eWniosekPlus dostępnej na Platformie Usług Elektronicznych. Do 15 lipca 2024 r. o dopłaty w tegorocznej kampanii wystąpiło 1,21 mln rolników (w kampanii 2023 ok. 1,24 mln). Osoby, które nie mają komputerów, mogą liczyć na techniczne wsparcie ze strony pracowników ARiMR. Wszelkie wątpliwości można konsultować za pośrednictwem infolinii Agencji. Bezpłatną pomocą służą również eksperci z Ośrodków Doradztwa Rolniczego.

Płatność dla małych gospodarstw

Przysługuje rolnikom posiadającym gospodarstwa o powierzchni do 5 ha użytków rolnych. Zastępuje ona wszystkie rodzaje płatności bezpośrednich, w tym ekoschematy. Kwota wsparcia wyniesie równowartość 225 EUR/ha, czyli maksymalnie 1 125 EUR na gospodarstwo. Dodatkowo, rolnicy ubiegający się o tę płatność będą mogli starać się o przyznanie przejściowego wsparcia krajowego (czyli uzupełniającą płatność podstawową lub płatność niezwiązaną do tytoniu) oraz płatności obszarowe w ramach II filaru WPR (czyli płatności ONW, ekologiczne, rolno-środowiskowo-klimatyczne, zalesieniowe) – pod warunkiem, że spełniają warunki ich przyznania. Aby ubiegać się o przyznanie płatności dla małych gospodarstw, trzeba najpierw złożyć wniosek o przyznanie dopłat bezpośrednich – w podstawowym terminie do 1 lipca lub sankcyjnym do 26 lipca – a następnie, do 2 września 2024 r. złożyć wniosek o płatność dla małych gospodarstw.

Grunty wyłączone z produkcji

Płatność ta jest przyznawana:

• - za wyłączenie z produkcji gruntów ornych, przy czym na gruntach tych obowiązuje zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) oraz zakaz stosowania środków ochrony roślin;
• - do powierzchni nie większej niż 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie.

Płatność w ramach ekoschematu Grunty wyłączone z produkcji nie będzie przysługiwała do gruntów ugorowanych w ramach realizacji zobowiązań w zakresie Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone PROW 2014-2020 oraz zobowiązań w zakresie płatności ekologicznych PROW 2014-2020 i PS 2023-2027 z uwagi na możliwość uzyskania płatności do tych gruntów w ramach tych zobowiązań. Przyjęte przepisy umożliwiają złożenie wniosku o przyznanie płatności w ramach nowego ekoschematu lub wprowadzenie zmian we wcześniej złożonych wnioskach w terminie do 2 września 2024 r. Wprowadzenie tego ekoschematu spowodowało, że zniesiony został obowiązek ugorowania 4 proc. gruntów ornych (tzw. norma GAEC 8).

W życie weszły również zapowiadane zmiany w zasadach dotyczących warunkowości (więcej na stronie MRiRW – otwórz). Modyfikacje przepisów dotyczą:

1. zwolnienia gospodarstw do 10 ha z kontroli i sankcji za niespełnianie warunkowości.

2. większej swobody w stosowaniu wymogu WPR, aby utrzymać stosunek trwałych użytków zielonych do użytków rolnych powyżej 5 proc. w porównaniu do 2018 r. (GAEC 1).

3. minimalnej okrywy glebowej w najwrażliwszych okresach (GAEC 6) - wprowadzono nowy - jeden dla wszystkich upraw - okres utrzymania okrywy glebowej - czyli od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do 15 października roku, w którym zebrano tę uprawę w plonie głównym. Wdrożono również przepis, dotyczący tego, że w okresie utrzymania okrywy glebowej (od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do 15 października danego roku), możliwa jest przerwa na wykonanie zabiegów agrotechnicznych przed siewem roślin ozimych, trwająca nie dłużej niż 4 tygodnie. Jako spełnienie wymogów normy uznaje się m.in.: okrywę roślinną (trawy na gruntach ornych, międzyplony, wsiewki, rośliny bobowate drobnonasienne oraz ich mieszanki z trawami, uprawy główne znajdujące się do 15 października na polu), pozostawienie ścierniska, grunty pokryte resztkami pożniwnymi oraz samosiewami zebranej uprawy, mulczem.

4. zmianowania i dywersyfikacji upraw na gruntach ornych (GAEC 7) - wprowadzono uproszczenie, które daje rolnikom wybór - realizowanie wymogu tej normy za pomocą zmianowania, czyli określonego następstwa upraw roślin czy też zastosowanie dywersyfikacji (zróżnicowania) upraw. W przypadku wyboru zmianowania upraw:

• - na 40% gruntów ornych w gospodarstwie taka sama uprawa nie może być utrzymana rok do roku na tej samej działce;
• - na wszystkich gruntach ornych w gospodarstwie, taka sama uprawa w plonie głównym nie może być prowadzona dłużej niż 3 lata.

W przypadku wyboru dywersyfikacji upraw:

• - w gospodarstwach o powierzchni gruntów ornych zawierających się w przedziale powyżej 10 ha do 30 ha – wystarczy prowadzić dwie uprawy, z tym, że największa nie może stanowić więcej niż 75 proc. powierzchni;
• - w gospodarstwach o powierzchni powyżej 30 ha gruntów ornych – wystarczy posiadać trzy uprawy, z tym, że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75 proc. powierzchni, a dwie uprawy główne nie więcej niż 95 proc. powierzchni.

Ponadto w rozporządzeniu proponuje się wyłączenie z obowiązku zmianowania powierzchni gruntów ornych, na których prowadzona jest plantacja nasienna kukurydzy.

Źródło: ARiMR