GUS opublikował raport społeczno-gospodarczy. Jak wygląda sytuacja polskiego rolnictwa?

W okresie jedenastu miesięcy br. w większości podstawowych obszarów gospodarki obserwowano tendencje wzrostowe. W okresie październik-listopad br. w niektórych obszarach dynamika umocniła się w porównaniu z notowaną w okresie trzech kwartałów br. W listopadzie br. produkcja sprzedana przemysłu ukształtowała się na poziomie znacznie wyższym niż przed rokiem. Po dwóch miesiącach spadku zwiększyła się produkcja budowlano-montażowa, na co wpłynęły czynniki o charakterze sezonowym.

Poprawiło się tempo wzrostu sprzedaży detalicznej. Zmniejszyła się skala spadku sprzedaży usług w transporcie. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych obniżyły się w skali roku w mniejszym stopniu niż w dwóch poprzednich miesiącach. Pozytywnym tendencjom na rynku pracy towarzyszył stabilny wzrost wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw.

Przeciętne miesięczne nominalne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw oraz ich siła nabywcza w listopadzie br. wzrosły w większym stopniu niż przed miesiącem.

Nieznacznie poprawił się wzrost nominalnych oraz realnych emerytur i rent w systemie pracowniczym, a nieco zwolnił – rolników indywidualnych. W okresie jedenastu miesięcy br. przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto zwiększyły się w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku o 3,3%. Spadek cen konsumpcyjnych korzystnie wpłynął na tempo wzrostu siły nabywczej płac (4,4% w skali roku).

Na rynku rolnym w listopadzie br. ceny skupu większości podstawowych produktów pochodzenia roślinnego były wyższe niż przed rokiem, a ceny surowców zwierzęcych – niższe (z wyjątkiem cen żywca wołowego). W okresie jedenastu miesięcy br. powyżej poziomu sprzed roku kształtowały się jedynie ceny skupu bydła rzeźnego. Wynikowy szacunek przeprowadzony w listopadzie br. potwierdza, że tegoroczne zbiory zbóż ogółem były niższe od ubiegłorocznych, ale wyższe od średnich z lat 2006–2010. Produkcja rzepaku i rzepiku oraz owoców z drzew również była mniejsza niż przed rokiem i większa od średniej z wielolecia. Zbiory ziemniaków, buraków cukrowych oraz warzyw gruntowych zmniejszyły się zarówno w skali roku, jak i w porównaniu ze średnią z lat 2006–2010. Zbiory owoców jagodowych obniżyły się w stosunku do ubiegłorocznych i były zbliżone do średniej z lat 2006–2010.

Przeciętna miesięczna nominalna emerytura i renta brutto rolników indywidualnych w listopadzie br. ukształtowała się na poziomie 1172,76 zł i wzrosła w skali roku o 2,7%. W okresie styczeń–listopad br. wyniosła 1180,12 zł, tj. o 3,1% więcej niż przed rokiem. Siła nabywcza przeciętnej miesięcznej emerytury i renty brutto rolników indywidualnych w listopadzie br. wzrosła w skali roku o 2,8%, natomiast w okresie jedenastu miesięcy br. – zwiększyła się odpowiednio o 3,7%.

Średnia temperatura powietrza w listopadzie br. wyniosła 5,7 st. C i była wyższa od średniej z lat 1971–2000 o 2,7 st. C. Średnia suma opadów w tym miesiącu kształtowała się na poziomie ok. 57 mm i była wyższa od średniej wieloletniej o ok. 39%.

Na rynku rolnym w listopadzie br. odnotowano sezonowy wzrost cen skupu większości podstawowych produktów rolnych, oprócz cen żywca wieprzowego i drobiowego. W skali roku przeciętne ceny skupu surowców roślinnych były wyższe, a produktów pochodzenia zwierzęcego – niższe (z wyjątkiem cen żywca wołowego).

Przebieg pogody w listopadzie br. był na ogół korzystny dla rolnictwa. Utrzymująca się wysoka, jak na tę porę roku, temperatura powietrza i gleby podtrzymywała wegetację i stwarzała dobre warunki dla wschodów, wzrostu i rozwoju późno zasianych ozimin. Umożliwiała także wykonywanie jesiennych prac polowych oraz zbiory roślin okopowych i pastewnych.

Na początku miesiąca dobiegał końca zbiór buraków cukrowych i kukurydzy uprawianej na ziarno. Kończono także zbiór poplonów ścierniskowych oraz wykonywanie orek przedzimowych. Sprzyjające warunki termiczne w wielu rejonach kraju wpłynęły na przedłużenie sezonu pastwiskowego do końca listopada.
Szacuje się, że tegoroczne zbiory większości głównych ziemiopłodów rolnych były znacznie niższe od bardzo wysokich zbiorów sprzed roku. Największy spadek produkcji odnotowano w przypadku upraw okopowych i warzyw. Na zmniejszenie plonowania wpłynęły przede wszystkim duże niedobory opadów oraz bardzo wysokie temperatury występujące w wielu rejonach kraju. Brak opadów najbardziej niekorzystnie wpłynął na plonowanie zbóż jarych, ziemniaków, buraków cukrowych oraz warzyw. Mimo niesprzyjających warunków wegetacji, plonowanie zbóż, rzepaku i rzepiku oraz buraków cukrowych było wyższe w stosunku do średnich plonów z lat 2006–2010. W porównaniu z przeciętnymi zbiorami z wielolecia, zbiory zbóż ogółem były wyższe o 4,8%, a rzepaku i rzepiku – wyższe o 25,7%. W porównaniu ze średnią z lat 2006–2010 zdecydowanie zwiększyła się produkcja owoców z drzew (o 41,4%).

Skup zbóż podstawowych (łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego) z tegorocznych zbiorów w okresie lipiec–listopad br. wyniósł 4533,9 tys. ton i był mniejszy niż w analogicznym okresie ub. roku o 9,5%. Dostawy pszenicy i żyta były niższe odpowiednio o 10,3% i o 12,5%. W listopadzie br. skup zbóż podstawowych kształtował się na poziomie wyższym niż przed miesiącem i przed rokiem (wzrost odpowiednio o 3,3% i o 18,2%).

W okresie styczeń–listopad br. producenci dostarczyli do skupu 3239,9 tys. ton żywca rzeźnego ogółem (w wadze poubojowej ciepłej), tj. o 9,1% więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. Wzrost ten wynikał ze zwiększonej podaży żywca wołowego (o 21,7%), drobiowego (o 9,3%) i wieprzowego (o 6,4%). W listopadzie br. dostawy wszystkich podstawowych gatunków żywca były mniejsze niż w październiku br., ale wyraźnie większe niż przed rokiem.

W listopadzie br. utrzymał się niewielki sezonowy wzrost cen skupu wszystkich podstawowych gatunków zbóż. Ceny pszenicy i żyta zwiększyły się w skali miesiąca odpowiednio o 1,7% i o 0,2%. W obrocie targowiskowym ceny zbóż wykazywały również niewielki wzrost (z wyjątkiem cen żyta). Na obu rynkach ceny zbóż były wyższe niż przed rokiem.

W listopadzie br., przy skupie mniejszym (o 8,6%) niż przed rokiem, za ziemniaki płacono więcej w skali miesiąca (o 0,6%) i roku (o 15,7%). Na targowiskach, przy dalszym niewielkim sezonowym spadku (o 0,4%), przeciętna cena ziemniaków była znacznie wyższa niż przed rokiem (o 41,9%).

W listopadzie br. na obu rynkach notowano znaczący spadek cen żywca wieprzowego. Przeciętne ceny żywca wieprzowego w skupie i na targowiskach były niższe niż przed miesiącem (odpowiednio o 11,7% i o 4,3%) i przed rokiem (stosownie o 12,3% i o 4,7%). Po głębokim spadku cen trzody, relacja cen skupu żywca wieprzowego do cen żyta na targowiskach wynosiła 6,5, tj. najmniej w bieżącym roku (wobec 7,3 przed miesiącem i 7,5 przed rokiem). W listopadzie br. ceny prosiąt do dalszego chowu obniżyły się zarówno w skali miesiąca, jak i roku (odpowiednio o 3,2% i o 8,2%).

Przy wysokiej krajowej podaży żywca drobiowego, utrzymał się spadek jego cen. W listopadzie br. przeciętna cena żywca drobiowego była niższa niż przed miesiącem (o 3,1%) i przed rokiem (o 4,1%).

Na rynku wołowiny, zarówno w skupie, jak i na targowiskach, utrzymał się niewielki wzrost cen w skali roku. Ceny skupu żywca wołowego (6,11 zł/kg) i młodego bydła rzeźnego (6,45 zł/kg) były wyższe niż przed miesiącem (odpowiednio o 3,4% i o 3,5%) i większe niż przed rokiem (stosownie o 8,1% i o 7,3%). W obrocie targowiskowym odnotowano niewielki sezonowy spadek cen żywca wołowego (o 0,8% do 6,46 zł/kg) i młodego bydła rzeźnego (o 1,1% do 6,88 zł/kg). W porównaniu z cenami sprzed roku za żywiec wołowy płacono więcej o 3,2%, a za młode bydło rzeźne – więcej o 2,4%.

W okresie styczeń–listopad br. krajowa podaż mleka (9690,3 mln l) była większa niż przed rokiem o 2,4%. W listopadzie br., przy ograniczonym skupie w skali miesiąca (o 6,0%), za 1 hl mleka płacono ok. 113 zł, tj. więcej niż przed miesiącem (o 1,0%), ale mniej niż przed rokiem (o 9,1%).

Źródło: GUS