Skutki kokcydiozy mogą decydować o opłacalności produkcji.

Biegunka u prosiąt ssących to najczęściej występujący objaw chorobowy w hodowlach trzody chlewnej w Polsce i przynoszący znaczne straty ekonomiczne.

Przyczyną tych zaburzeń są czynniki zakaźne lub nie zakaźne, w tym infekcje bakteryjne i wirusowe oraz inwazje pasożytnicze.

Biegunki są traktowane przez hodowców jako jednostki chorobowe, przez co są przyczyną zwiększonych kosztów związanych z interwencjami lekarsko-weterynaryjnymi oraz zakupem leków. Coraz częściej za główny czynnik etiologiczny biegunek u prosiąt uznaje się inwazje pasożyta Isospora suis wywołujący kokcydiozę. Kokcydia występują u świń na całym świecie, również w Polsce to znaczący problem gospodarczy. Prosięta ssące najczęściej narażone są na inwazje kokcydii z gatunku Isospora suis, natomiast u prosiąt odsadzonych i tuczników częściej obserwuje się zarażenia kokcydiami z rodzaju Eimeria. Kokcydioza może zainfekować świnie w każdym wieku, ale powoduje kliniczne oznaki tylko u prosiąt, zazwyczaj u tych pomiędzy 7 a 20 dniem życia. Zazwyczaj dzieje się to dnia dziesiątego przez co kokcydioza nazywana jest biegunką dnia dziesiątego. Prosięta zarażają się poprzez kontakt z innymi osobnikami zarażonymi pasożytem oraz poprzez kał. Starsze osobniki odgrywają rolę nosicieli. Jak wynika z badań nad kokcydioza jest przyczyną ponad połowy przypadków biegunek u prosiąt. Niemcy wykazali oocyty tego pierwotniaka u 63% prosiąt w biegunce. Jak wskazują dane we Włoszech zakażonych izosporozą jest 68% ferm, w Holandii 72%, Danii 80% oraz Hiszpanii 85%.

 

Świadomość istniejącego problemu.

Niewiele hodowców trzody chlewnej wie, że ich stado może być dotknięte inwazją kokcydiów. Zrozumienie problemu jakie powoduje kokcydioza u prosiąt, jest zróżnicowana zarówno wśród hodowców, producentów jak i lekarzy weterynarii. Jeżeli inwazja nie jest podejrzewana i rozpoznana przez hodowcę oraz lekarza weterynarii jako przyczyna występujących biegunek to stanowi to poważny problem. Szkody spowodowane przez pasożyta w pierwszej kolejności dotyczą narządu docelowego jakim są kosmki i nabłonek jelit. Tym samym pierwotniaki wywołują zaburzenia funkcjonowania przewodu pokarmowego, a bardziej dotkliwe i wtórne efekty działania izospor zauważyć można w okresie odchowu i tuczu.

 

Straty ekonomiczne spowodowane kokcydiozą.

Początkowe objawy chorobowe są zazwyczaj bagatelizowane przez producentów, lub leczone nieprawidłowymi i nieskutecznymi metodami. W zakażonych miotach śmiertelność jest niska, natomiast bardzo wysoka zachorowalność. Infekcje wtórne i stany zapalne w jelicie spowodowane wyniszczeniem struktur jelita są przyczyną upośledzonego trawienia i wchłaniania składników odżywczych. W efekcie dochodzi do znacznie gorszych przyrostów masy ciała prosiąt w porównaniu z osobnikami zdrowymi, co prowadzi do niewyrównanych miotów, zróżnicowanych pod względem masy ciała ( schemat 1). Wyższe koszty zakupu paszy spowodowane dłuższym odchowem i tuczem oraz zabiegi weterynaryjne generują dodatkowe koszty, co jednocześnie z niskimi cenami skupu żywca powodują, że hodowcy dopłacają do produkcji. Niedocenianie skutków kokcydiozy to jeden z błędów, który wpływa na zmniejszenie zysków hodowcy, obniżając tym samym rentowność produkcji świń.

Kokcydioza bezpośrednio nie powoduje upadków prosiąt, jednak bardzo istotnie wpływa na odchów i wydłuża okres tuczu zwierząt, obniżając tym samym rentowność produkcji świń.

 

 

Dla portalu cenyrolnicze.pl:

Anita Zaworska, Marcin Hejdysz

Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej,

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu