USD -
3.9363
EUR -
4.2685
GBP -
4.9790
DKK -
0.5721
W Stanach Zjednoczonych rozpoczęto testy czterech nowych szczepionek przeciw grypie ptaków. Również Francja inwestuje w preparaty na wirusa. W tym miesiącu zamówiła 80 mln dawek szczepionki. Może być zastosowana u drobiu już jesienią.
Intensywne badania nad szczepionką
Grypa ptaków zbiera w tym roku obfite żniwo. W Stanach Zjednoczonych od stycznia 2022 roku z powodu wirusa padło lub zostało ubitych niemal 59 milionów kurczaków, indyków, kaczek i innych ptaków domowych. Odnotowano również przypadek zakażenia grypą ptaków u człowieka oraz infekcje u nietypowych gatunków zwierząt: lisów, fok, skunksów i wydr. Wirus wykazuje zdolność do przeskakiwania na nowych żywicieli. W tej sytuacji epidemia wirusa zagraża nie tylko interesom hodowców drobiu, ale również zdrowiu ludzi.
Więcej o przebiegu epidemii grypy ptaków w USA: Nowa pandemia może wykluć się w USA
Z tego powodu rząd Stanów Zjednoczonych podjął zdecydowane kroki. Amerykański Departament Rolnictwa (USDA) rozpoczął właśnie testy nowych szczepionek na wirusa grypy ptaków dla drobiu. Sprawdzona zostanie skuteczność czterech preparatów: dwóch utworzonych przez centrum badawcze USDA i dwóch opracowanych przez firmy Zoetis oraz Merck Animal Health. Badania te są zdecydowanym krokiem w stronę zastosowania szczepionek do ochrony drobiu na amerykańskich fermach.
Pierwsze eksperymenty polegać będą na sprawdzeniu reakcji po podaniu ptakom pojedynczej dawki szczepionki. Wyniki tej części badań mają się ukazać już w maju. Następnie przetestowane zostanie działanie dwóch dawek szczepionki. Czy preparaty pomyślnie przeszły testy, dowiemy się być może w czerwcu. Jednak nie będzie to koniec procedur związanych z wprowadzeniem ich do użytku. Szczepionka z potwierdzoną skutecznością realnie może trafić na rynek USA w ciągu ok. 18-24 miesięcy.
Kiedy doczekamy się szczepień?
W 2016 roku Stany Zjednoczone zaniepokojone rozwojem epidemii grypy ptaków zgromadziły zapasy szczepionki stworzonej przez firmę Zoetis, jednak ostatecznie nigdy jej nie wykorzystały. Wirus grypy stale mutuje, dlatego teraz konieczne jest znalezienie nowego, skutecznego preparatu. Musi działać wobec aktualnie krążącego w stadach ptaków wirusa.
W przeszłości największą przeszkodą w przeprowadzeniu szczepień w kraju były obawy ze strony państw importujących produkty drobiowe i jaja konsumpcyjne. Państwa, które z jakiegoś powodu nie zaakceptowałaby stosowania szczepionek na grypę ptaków na swoim obszarze, mogłaby nie być chętne na import produktów od zaszczepionego drobiu. Masowe szczepienie drobiu w USA musi być poprzedzone rozmowami i zabezpieczone umowami z partnerami handlowymi.
Póki co rząd USA zapewnia, że panuje nad epidemią i skutecznie łagodzi jej wpływ na produkcję drobiu i interesy hodowców. Jak twierdzi, od czasu poprzedniej epidemii grypy ptaków usprawnił nadzór nad hodowlami drobiu – szybciej prowadzone są testy w kierunku wirusa, a w przypadku potwierdzenia go na fermie od razu pada decyzja o uboju. Walka z wirusem ma być też bardziej oszczędna niż ostatnim razem. USDA deklaruje, że na obecny program kontroli epidemii wydaje o 50% mniej środków niż miało to miejsce w czasie poprzedniej epidemii.
Francja zamówiła 80 mln dawek szczepionki
Również państwa Unii Europejskiej zastanawiają się nad wprowadzeniem na rynek szczepionki. W tym miesiącu Francja złożyła wstępne zamówienie na 80 milionów dawek szczepionki na grypę ptaków. To pierwsze państwo UE, które podjęło taką inwestycję. Szczepionki zostaną użyte na fermach kaczek jesienią, przed kolejnym sezonem na wirusa – jeśli preparat przejdzie ostatnie testy. Francja to obecnie najbardziej dotknięte przez grypę ptaków państwo w UE. W kraju z powodu wirusa padło lub zostało ubitych już ponad 21 milionów ptaków.
Francja nawiązała współpracę z dwoma firmami farmaceutycznymi: francuską Ceva Animal Health i niemiecką Boehringher Ingelheim. Obie firmy opracowały już szczepionki na grypę ptaków, które w badaniach okazały się bezpieczne i skuteczne. Nie tylko chronią ptaki przed zakażeniem, ale również zapobiegają dalszemu rozsiewaniu wirusa. Mimo wszystko konieczne jest przeprowadzenie jeszcze ostatnich testów. Ważną kwestią jest m.in. sprawdzenie, czy w terenie możliwe będzie 100% rozróżnienie, czy ptaki są zaszczepione, czy zakażone. W obu przypadkach będą posiadać we krwi przeciwciała wobec wirusa. Istnieją jednak sposoby na rozwiązanie tego problemu.
Francuska Agencja Zdrowia i Bezpieczeństwa (ANSES) tłumaczy, że szczepionka póki co zostanie zastosowana wyłącznie u kaczek – jesienią, tak, aby uprzedzić kolejny sezon grypy ptaków. Na rozwinięcie pełnej odporności po otrzymaniu szczepionki ptaki potrzebują ok. 3-4 tygodni. Dlatego szczepienie ptaków w chwili obecnej, w trakcie w pełni rozwiniętej epidemii, nie jest praktyczne. Poza tym wizyty osób trzecich na fermach w związku z prowadzeniem szczepień zwiększają ryzyko osłabienia bioasekuracji i rozwleczenia wirusa. Lepiej szczepić ptaki w spokojniejszym okresie. ANSES podkreśla, że szczepienia będą traktowane wyłącznie jako środek uzupełniający bioasekurację ferm i inne strategie walki z chorobą.
Kolejne wyzwania czekają
Przeprowadzenie masowych szczepień będzie ekonomicznie i logistycznie trudnym zadaniem. ANSES opracuje różne strategie dystrybucji i stosowania preparatów. Mimo to wiele czynników warunkujących sukces szczepień pozostanie poza kontrolą. Przykładowo jeśli jesienią 2023 roku wśród ptaków będzie krążył już nieco inny wirus grypy niż teraz, opracowane szczepionki mogą nie zadziałać. Szczepienia muszą być też przeprowadzone bardzo szybko i jednocześnie na wielu fermach, aby ptaki zdążyły wytworzyć odporność przed postępami epidemii. Utrudnić te wysiłki mogą problemy z podażą szczepionek. Jeśli więcej państw UE zainteresuje się preparatami, ich dostępność może poważnie spaść. Ostatnią, ale równie ważną kwestią będzie opinia i podejście hodowców do szczepionek dla drobiu.
Jest to mimo wszystko warte wysiłku. Jeśli grypa ptaków w dalszym ciągu będzie się rozprzestrzeniać, szczepionka może okazać się jedynym ratunkiem dla hodowców. Producenci drobiu coraz głośniej domagają się konkretnego rozwiązania. Podejście oparte na wykrywaniu przypadków wirusa i uboju milionów ptaków jest na dłuższą metę mało efektywne, kosztowne i przyczynia się do cierpienia i bezsensownej śmierci zwierząt. W USA ubój ptaków często prowadzi się przez zamknięcie kurników i podniesienie temperatury w budynku, prowadząc do uduszenia ptaków. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj: Masowy ubój przez udar cieplny i uduszenie. To legalna metoda w USA.
O tym, jak rozpoznać grypę ptaków i czy stanowi zagrożenie dla człowieka pisaliśmy tutaj: Rekordowa liczba ognisk ptasiej grypy w Europie. Polska zagrożona.
Objawy kliniczne i sekcyjne wysoce zjadliwej grypy ptaków, wykryte u ptactwa domowego i dzikiego w czasie epidemii w 2018 roku.
Źródło: Hemida, Maged G., et al. "Molecular characterisation of an avian influenza (H5N8) outbreak in backyard flocks in Al Ahsa, Eastern Saudi Arabia, 2017–2018." Veterinary record open 6.1 (2019): e000362.; na prawie cytatu, w celach edukacyjnych.
Na podstawie:
Poultry World
U.S. Department of Health & Human Services, Centers for Disease Control and Prevention
