USD -
3.8489
EUR -
4.2790
GBP -
5.0678
DKK -
0.5734
Państwo w niewystarczającym stopniu chroniło sąsiadów ferm hodowlanych przed uciążliwymi zapachami. Tak zadecydował w czwartek holenderski sąd. Rząd musi teraz wypłacić zadośćuczynienie za szkody materialne i niematerialne, które lokalni mieszkańcy ponieśli i będą nadal ponosić w wyniku uciążliwego zapachu.
Sprawa toczy się pomiędzy mieszkającymi (powodami) w pobliżu intensywnych gospodarstw hodowlanych, którzy doświadczają uciążliwości zapachowej, a Ministerstwem Infrastruktury i Gospodarki Wodnej (państwo). Sąd w Hadze orzekł, że ustawa o uciążliwości zapachów (Wgv) nie zapewnia powodom niezbędnej ochrony. Czyniąc to, sędzia odwołuje się do art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który stanowi, że obywatele mają prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego.
Mieszkańcy domagają się środków, które zapewnią, że w ciągu jednego roku nie wystąpią poważne uciążliwości zapachowe lub nie zostanie przekroczona górna granica 5 jednostek zapachowych na metr sześcienny (5ou/m3). Odwołują się do „Zmienionego Memorandum w sprawie Polityki Zapachu z 1994 r.” dla przemysłu, które nadal obowiązuje. Sąd jest zdania, że ta norma polityczna w zakresie ochrony przed uciążliwymi zapachami przed przemysłem nie oznacza automatycznie, że norma ta powinna mieć zastosowanie również na obszarach rolniczych.
Państwo argumentuje, że roszczenia należy oddalić, ponieważ stoją w sprzeczności z podziałem zadań między ustawodawcą a sędzią. Sąd nie powinien ingerować w podejmowanie decyzji politycznych. Z drugiej strony sąd jest uprawniony i zobowiązany do oceny, czy państwo przestrzega własnych przepisów ustawowych i wykonawczych (art. 93 i 94 Konstytucji). Oznacza to, że sąd nie może sam określić maksymalnego standardu zapachu (takiego jak 5 ou/m3), ale może i musi ocenić, czy ustawa o uciążliwości zapachów zapewnia wystarczającą ochronę.
Sąd przyjmuje za punkt wyjścia, że niedopuszczalne jest mniej lub bardziej trwałe narażanie obywateli na okoliczności, gdzie jakość środowiska stała się „bardzo zła” lub „wyjątkowo zła”. Według danych RIVM, które wynikają z Polityki Hierzoene Nota Stank, ma to miejsce w przypadku, gdy obciążenie zapachem jest wyższe niż 19,4 jednostki zapachu na metr sześcienny.
Niebezpieczny precedens
W przypadku u których ustalono, że obciążenie zapachami ich domów jest wyższe niż 19,4 ou/m3, sąd stwierdza, że system prawny najwyraźniej nie zapewnia niezbędnej ochrony, której można oczekiwać na podstawie prawa. Roszczenia okolicznych mieszkańców zostają zatem uwzględnione.
Łącznie szesnaście stron wniosło powództwo przeciwko państwu. Są to głównie mieszkańcy Brabancji Północnej, ale też z Limburgii i Geldrii. Spośród tych skarżących państwo musi wypłacić odszkodowanie ośmiu stronom za szkody materialne i niematerialne, które ponieśli i nadal będą ponosić z powodu uciążliwego zapachu, którego doświadczyli. Wynika to z nierozsądnych przepisów rządu. W przypadku pozostałych ośmiu stron nie można ustalić z wystarczającą pewnością, czy przekroczona została norma zapachowa 19 ou/m3. Powodowie ci nie otrzymują zatem odszkodowania. Wysokość odszkodowania będzie musiała zostać ustalona w odrębnym postępowaniu o stwierdzenie szkody.
Oprócz wypłaty odszkodowań, rząd musi podjąć działania w celu zapewnienia, że w ciągu roku nie wystąpią żadne poważne uciążliwości zapachowe powyżej limitu 5 ou/m3. Zdaniem sądu, obecne przepisy w zbyt dużym stopniu opierają się na obliczonych, średnich emisjach zapachów, a nie na faktycznie zmierzonych wartościach. Niemniej jednak gminy i prowincje mają wiele możliwości radzenia sobie z uciążliwością zapachową w przypadku naruszenia norm prawnych dotyczących zapachów. Możliwości te są jednak ograniczone, ze względu na ochronę istniejących praw hodowców zwierząt gospodarskich w obowiązującym prawie. W rezultacie zanieczyszczenie zapachami można obecnie zwalczać tylko w bardzo ograniczonym zakresie.
Zdaniem sądu orzeczenie nie ma wpływu na ważność już udzielonych zezwoleń, ponieważ hodowcy nie są stroną tych postępowań, a co ważniejsze, decyzje o ważności koncesji nie należą do sądów cywilnych, ale do sądów administracyjnych. Nie wiadomo jeszcze, czy rząd się odwoła. Nie jest również jasne, czy będzie to miało konsekwencje dla przyszłych procesów udzielania zezwoleń.
Źródło: Pig Business
