IUNG: Susza na terenie wszystkich województw. Klęska dotyka sześciu upraw

W drugim okresie raportowania tj. od 1 kwietnia do 31 maja 2024 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju, na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, była ujemna, wynosiła -108 mm. Deficyt wody w obecnym okresie w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego uległ zmniejszeniu o 16 mm.

 

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy(IUNG-PIB) w Puławach zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.

 

Największe niedobory wody notowano na obszarze Wyżyny Lubelskiej, na Polesiu oraz na Nizinie Śląskiej od -170 do -189 mm. Duży deficyt wody wystąpił również na Nizinie Podlaskiej, Mazowieckiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej od -150 do -169 mm. Na dużym obszarze Polski niedobór wody wynosił od -120 do -149 mm. W północnych oraz w południowych obszarach kraju niedobory wody były najmniejsze od -50 do -119 mm.

 

 

W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w drugim okresie raportowania stwierdzono wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski., powodujące straty w plonach monitorowanych upraw przynajmniej o 20%w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych.

 

Susza rolnicza występowała na terenie wszystkich 16 województw, w sześciu uprawach:

- zbóż jarych,

- zbóż ozimych,

- truskawek,

- krzewów owocowych,

- drzew owocowych,

- rzepaku i rzepiku.

 

W drugim okresie raportowania od 1 kwietnia do 31 maja 2024 r. największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach notowano w 1769 gminach (71,42% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 30,04 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 25,03% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 16,76 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). 

 

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach zbóż ozimych. W tych uprawach notowano ją w 1593 gminach (64,31% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 29,67 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 19,20% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 13,32 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). 

 

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach truskawek, notowano ją w 1394 gminach (56,28% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 28,67 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 17,12% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 12,8 punktu procentowego względem poprzedniego okresu raportowania).

 

IUNG przypomina, że zgodnie z definicją określoną w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) „suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb”. A zatem w obojętnie którym okresie sześciodekadowym zostanie stwierdzona susza, to plony ostateczne dla upraw objętych suszą będą niższe przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

 

 

Natomiast szczegółowe informacje przedstawiające straty plonów w poszczególnych województwach za pomocą map oraz tabel zamieszczone są na stronie Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej www.susza.iung.pulawy.pl, na której znajduje się zakładka:

 

Mapy zagrożenia suszą\Wybierz uprawę\Wybierz okres – należy wybrać Zasięg maksymalny, z którego jednoznacznie wynika informacja o suszy:

- liczba gmin z suszą,

- udział gmin z suszą,

- udział powierzchni z suszą.

 

dla danego województwa. Przedstawione dane są sumą wszystkich gmin i powierzchni objętych suszą od początku jej monitorowania (od 21 marca) w danym roku aż po raport bieżący. Podkreślamy, że tylko zasięg maksymalny jest najbardziej miarodajny w monitorowanym okresie wegetacyjnym w oznaczeniu wystąpienia suszy rolniczej w: kraju, województwie, gminie oraz na działce ewidencyjnej.

 

 

Źródło: IUNG-PIB