USD -
3.9175
EUR -
4.2572
GBP -
4.9798
DKK -
0.5706
U brojlerów często występują wady mięśni, takie jak WD (stwardnienie mięśnia piersiowego), które znacznie obniżają jakość mięsa. Dokładna przyczyna powstawania wad nie jest znana, ale wiadomo, że żywienie odgrywa tutaj ważną rolę. Badania pokazują, że dodatek do diety glikocyjaminy, a więc kwasu guanidynooctowego może pomóc pozbyć się wad mięśni u brojlerów.
Wady mięśni brojlerów – współczesny problem w hodowli
Od początku lat 60. XX wieku prowadzona jest intensywna selekcja hodowlana brojlerów kurzych w stronę coraz szybciej rosnących i produkujących większą masę mięśniową. Od 1957 do 2005 roku średnie przyrosty masy ciała brojlerów kurzych wzrosły czterokrotnie. Jednocześnie wydajność paszy wzrosła o 50%, a mięśnie piersiowe ptaków powiększyły się o 80%. Te niezwykle pożądane zmiany niestety pociągnęły za sobą nieprzewidziane konsekwencje.
Genetyczne zwiększenie tempa przyrostów i wielkości mięśni ptaków sprawiło, że zmianie uległy również ich struktura i metabolizm (a więc to, w jaki sposób wykorzystywane są przez nie substancje odżywcze i energia). Sprawiło to, że u obecnych odmian drobiu często obserwuje się różnego rodzaju wady mięśni (miopatie), które negatywnie wpływają na jakość i cechy sensoryczne mięsa. Do powszechnie występujących miopatii u drobiu należą PSE (mięso blade, miękkie i wodniste), WB (stwardnienie mięśnia piersiowego), WS (białe włókna na powierzchni mięśni), mięso z wadą typu „spaghetti”, czy choroba zielonych mięśni.
Wraz z procesem hodowlanym pojawiać mogą się kolejne, nieznane wcześniej wady. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj: Robak w piersi kurczaka. Odkryto nową wadę mięsa drobiowego.
I chociaż spożywanie mięsa ptaków obarczonych którąś z wymienionych wad nie zagraża zdrowiu, konsumenci wolą go unikać. Ostatecznie jakość produktów oceniają głównie na podstawie ich wyglądu. Poza tym smak i „zachowanie” takiego mięsa w czasie przyrządzania potraw może odbiegać od pożądanego. W efekcie mięso drobiowe z wadami nadaje się tylko do przetwórstwa, co generuje ogromne straty ekonomiczne.
Skąd biorą się wady i jak im zapobiegać?
Dokładna przyczyna pojawiania się wad u współczesnych odmian drobiu nadal nie została poznana. Uznaje się, że mają one związek z genetycznymi zmianami w metabolizmie mięśni, a także stresem i niedotlenieniem z powodu zmniejszonego ich unaczynienia i procesami zapalnymi. Efektem końcowym są mięśnie z wadliwymi szlakami wytwarzania energii, co zaburza strukturę i funkcje ich włókien. Środowisko i żywienie mogą mieć wpływ na wystąpienie tych zaburzeń.
Chociaż temat ten budzi ogromne zainteresowanie, dotychczas proponowane strategie żywieniowe, które zapobiegałyby występowaniu wad mięśni mają bardzo ograniczoną skuteczność. Ogólnie rzecz biorąc, sposobem na zmniejszenie występowania wad mięśni jest zmniejszenie tempa wzrostu ptaków. Kłóci się to jednak z interesami producentów. Poszukiwane są rozwiązania, które można zastosować bez znacznego zmniejszania intensywności chowu.
Obiecującym pomysłem jest włączenie do diety ptaków glikocyjaminy – inaczej kwasu guanidynooctowego (GAA). To składnik, który jest prekursorem kreatyny, a więc cząsteczki niezbędnej dla prawidłowej budowy i funkcjonowania mięśni. Badania pokazują, że suplementacja glikocyjaminy może znacznie zmniejszać występowanie i nasilenie wad mięśni u brojlerów – równocześnie utrzymując, a nawet poprawiając, wydajność produkcyjną ptaków.
Glikocyjamina: zwiększa szansę na prawidłowe mięśnie
W niedawno przeprowadzonym eksperymencie kurczętom brojlerom Ross 708 podawano paszę wzbogaconą w glikocyjaminę. Ptaki na każdym etapie chowu otrzymywały (w paszy typu strater/grower/finisher i w ostatniej fazie tuczu) dodatek 0,06% lub 0,12% glikocyjaminy. Obserwowano ich przyrosty masy ciała, spożycie paszy i FCR, a po zakończeniu chowu oceniono jakość mięsa i obecność miopatii. Wyniki ptaków na diecie z glikocyjaminą porównano z wynikami brojlerów, które otrzymywały dietę kontrolną – a więc standardową paszę.
Zaobserwowano, że ptaki na diecie z glikocyjaminą (w ilości 0,06 lub 0,12%) miały znacząco lepsze wykorzystanie paszy (FCR) niż ptaki na diecie kontrolnej. Nie zaobserwowano jednak wpływu glikocyjaminy na średnie dzienne przyrosty masy ciała. Co było najważniejszym wynikiem badania – u brojlerów na diecie z glikocyjaminą odnotowano znacznie mniej przypadków mięśni z wadą WB (stwardnieniem mięśnia piersiowego). Dodatkowo ptaki, które otrzymywały najwyższą dawkę suplementu (0,12% glikocyjaminy) znacznie rzadziej były obciążone wadą WS (białych włókien). Suplement nie pomógł jednak w zmniejszeniu częstości występowania rozwarstwienia włókien mięśniowych.
Również w dwóch innych doświadczeniach na brojlerach Ross 708 wykazano, że suplementacja glikocyjaminy w ilości 600 g na tonę paszy zmniejszyła częstość występowania i nasilenie wady WB u ptaków. Odnotowano również wzrost wydajności produkcyjnej. Analiza wykazała, że dodatek glikocyjaminy do paszy podwoił szansę na to, że mięśnie piersiowe ptaków będą prawidłowe w ocenie poubojowej. Niestety, naukowcy nie zaobserwowali w tym badaniu znaczącego wpływu suplementacji na występowanie białych pasków, czy wady mięśni typu spaghetti.
Wyniki eksperymentów wskazują, że suplementacja glikocyjaminy w diecie brojlerów może być skutecznym narzędziem poprawy jakości mięsa. Zmniejsza częstość i nasilenie miopatii, bez negatywnego wpływu na wydajność wzrostu ptaków. Konieczne są jednak dalsze badania nad tym składnikiem, aby m.in. określić jego optymalną dawkę. Prawdopodobnie nie jest niestety złotym środkiem na pozbycie się wszystkich wad mięśni u brojlerów – ale ma duży potencjał w ograniczeniu ich problemu.
Źródła:
Maynard, C. J., et al. "Reducing broiler breast myopathies through supplementation of guanidinoacetic acid in broiler diets." Journal of Applied Poultry Research 32.1 (2023): 100324.
Oviedo-Rondón, Edgar Orlando, and Hernan Alejandro Córdova-Noboa. "The potential of guanidino acetic acid to reduce the occurrence and severity of broiler muscle myopathies." Frontiers in Physiology 11 (2020): 909.
