USD -
3.8300
EUR -
4.2668
GBP -
5.1237
DKK -
0.5722
Klimat stale się zmienia, czego pierwszymi świadkami w wielu miejscach świata są rolnicy. Najnowsze badania naukowe przewidują, że rosnące temperatury w Afryce Wschodniej wkrótce sprawią, że produkcja trzody chlewnej stanie się tam ogromnym wyzwaniem. Potrzebne będą lepiej przystosowane rasy zwierząt i przemyślane rozwiązania.
Zagrożona Afryka Wschodnia
Afryka Wschodnia jest regionem intensywnej hodowli trzody chlewnej, gdzie w 2020 roku utrzymywano około 10 milionów świń. Jest to ponadto region charakteryzujący się najszybszym wzrostem liczby ludności w całej Afryce.
Rosnąca populacja konsumentów stale napędza popyt na produkty pochodzenia zwierzęcego i nic nie wskazuje na to, aby trend ten miał ulec zmianie w nadchodzących latach.
Afryka Wschodnia ma największą populację zwierząt gospodarskich ze wszystkich regionów Afryki Subsaharyjskiej. Około 70% dochodów pieniężnych z rolnictwa pochodzi tam z sektora hodowlanego, stanowiąc 10–15% krajowego PKB i 20–50% całkowitego rolnego PKB.
Najnowsze badania dotyczące zmian klimatu i hodowli zwierząt, których wyniki opublikowano w czasopiśmie Nature Food, przynoszą niestety mało optymistyczne informacje dla Afryki Wschodniej.
Tamtejszy sektor trzody chlewnej będzie musiał się z roku na rok mierzyć z coraz wyższymi temperaturami i wilgotnością powietrza, a co za tym idzie szkodliwym stresem cieplnym u zwierząt.
Świnie słabo radzą sobie z wysokimi temperaturami, między innymi dlatego, że ich hodowla doprowadziła do wytworzenia grubej warstwy podskórnej tkanki tłuszczowej.
Z tego i innych powodów stres cieplny u trzody chlewnej prowadzi do wielu niekorzystnych zjawisk. Udowodniono na przykład, że obniża on płodność macior i zmniejsza przeżywalność miotów.
Poza tym odkryto, że wysokie temperatury w widoczny sposób wpływają na przyrosty, fizjologię i niektóre cechy tuszy zwierząt. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj: Wpływ stresu cieplnego na maciory i prosięta.
Z roku na rok coraz cieplej
Cytowana publikacja przedstawia analizę zmian temperatur w Afryce Wschodniej w ostatnich dziesięcioleciach.
Wynika z niej, że częstość występowania „niebezpiecznych upałów”, które w widoczny sposób powodują spadek wydajności produkcyjnej i reprodukcyjnej u świń – oraz innych zwierząt hodowlanych - znacznie wzrosła na przestrzeni lat w okresie od 1981 do 2010 roku.
Pod koniec badanego okresu świnie były narażone na ciężki stres cieplny przez ponad 50% roku. Tak niebezpieczne upały dotykały niemal połowę obszaru Afryki Wschodniej.
W całym regionie obserwowano również z „średnią częstotliwością” (przez 17% badanego okresu) epizody umiarkowanego stresu cieplnego u zwierząt, który negatywnie wpływał na wydajność trzody chlewnej.
Z analiz wynika, że spośród wszystkich zwierząt gospodarskich, to właśnie świnie są najmocniej narażone na okresy stresu cieplnego w Afryce Wschodniej. Oszacowany odsetek dni w roku z wyjątkowo szkodliwymi temperaturami powodującymi stres jest dla nich najwyższy w porównaniu z innymi zwierzętami.
Upały będą coraz cięższe
Naukowcy przedstawili również prognozy zmian klimatycznych w Afryce na lata 2021–2050 i 2071–2100.
Wynika z nich, że częstotliwość niebezpiecznych upałów i dni ciężkiego stresu cieplnego dla trzody chlewnej będzie wyłącznie wzrastać. Poza świniami na niekorzystny klimat poważnie narażony będzie również drób.
W ocenie badaczy Afryka Wschodnia nie będzie się już niedługo nadawać do hodowli importowanych z Europy czy Ameryki ras świń.
Jak podaje portal Pig Progress, autorzy badania są zaniepokojeni wynikami analiz. Jeden z naukowców, Klaus Butterbach-Bahl z Międzynarodowego Instytutu Badań nad Zwierzętami (ILRI) w Kenii oraz z Instytutu Technologii w Karlsruhe w Niemczech powiedział, że:
„wyniki badania są dzwonkiem alarmowym dla polityków i wszystkich osób zaangażowanych w hodowlę zwierząt w regionach tropikalnych”
Wyjaśnił, że spożycie białka w Afryce Wschodniej jest już i tak niskie. Spadek produkcji zwierzęcej z powodu zmian klimatu może przynieść tam poważny kryzys żywieniowy.
Inny autor badania, An Notenbaert z Alliance of Bioversity International and International Centre for Tropical Agriculture powiedział, że zespół jest zaskoczony skalą zmian, jakie przedstawiła analiza klimatyczna.
Czas na lepiej przystosowane świnie
Obecnie w intensywnych systemach hodowli w Afryce Wschodniej dominują importowane rasy świń lub ich krzyżówki, które są mniej odporne na stres cieplny niż lokalnie występujące rasy.
Lokalne rasy są zazwyczaj znajdowane w ekstensywnych lub przydomowych hodowlach. Tak jak w przypadku lokalnych ras bydła, wiele z nich jest zapomnianych i narażonych na całkowite wyginięcie.
Obecne problemy z klimatem mogą skłonić rolników i naukowców do docenienia tej miejscowej różnorodności. Autorzy badania uważają, że ukierunkowana selekcja najbardziej obiecujących ras lokalnych może umożliwić kontynuację produkcji zwierzęcej w Afryce Wschodniej mimo zmian klimatycznych.
Poza hodowlą lokalnych ras konieczne jednak będą inne strategie łagodzenia stresu cieplnego. Już takie rozwiązania jak schronienia zapewniające zwierzętom cień i dostęp do wody będą znacznie pomagać przetrwać najgorsze upały.
Naukowcy ostrzegają jednak, że ich badanie dotyczyło wyłącznie temperatur i stresu cieplnego u zwierząt. Zmiany klimatyczne mogą przynieść również inne wyzwania, takie jak ekstremalne susze czy powodzie, które bedą wyzwaniem dla produkcji paszy, zaopatrzenia zwierząt w wodę, czy kontroli rozprzestrzeniania chorób i szkodników.
Na podstawie:
Pig Progress
Rahimi, Jaber, et al. "Heat stress will detrimentally impact future livestock production in East Africa." Nature Food 2.2 (2021): 88-96.
