USD -
3.9866
EUR -
4.2979
GBP -
4.9961
DKK -
0.5761
Zakup polisy wiąże się z obowiązkiem zapłaty składki ubezpieczeniowej, ale daje Ubezpieczającemu ochronę w przypadku zaistnienia zdarzenia objętego ryzykiem ubezpieczeniowym.
Na mocy obowiązujących przepisów każda osoba będąca właścicielem gospodarstwa przekraczającego 1 hektar i opłacająca z tego tytułu podatek rolny zobowiązana jest do posiadania polisy OC. Ponadto obowiązkowe jest ubezpieczenie budynków gospodarskich, a w przypadku pobierania dopłat unijnych ubezpieczenie minimum 50 % powierzchni upraw rolnych.
W niniejszym artykule zostanie przedstawiona specyfika ubezpieczeń OC rolnika.
Obowiązek ubezpieczenia gospodarstwa od odpowiedzialności cywilnej OC został określony w art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
OC rolnika chroni rolnika, bliskich rolnika, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, jak i osoby, które pracują w jego gospodarstwie przed negatywnymi skutkami zdarzeń pozostających w związku przyczynowym z posiadanym przez rolnika gospodarstwem rolnym, będące następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia, jak i szkód powstałych w związku z ruchem pojazdów wolnobieżnych w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym, będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa rolnego.
Polisa obejmuje również szkody wyrządzone przez zwierzęta gospodarskie (do których zalicza się konie, bydło, jeleniowate, drób, trzodę chlewną, owce, kozy, pszczoły miodne oraz zwierzęta futerkowe). Posiadane zwierzę musi jednak wspomagać pracę gospodarza. Ponadto sam rolnik może się domagać odszkodowania za wypadek powstały w jego własnym gospodarstwie w sytuacji gdy do zdarzenia doszło wskutek winy innej osoby i wypadek pozostaje w związku przyczynowym z prowadzonym gospodarstwem rolnym.
Zdjęcie 2 - Polisa chroni również przed szkodami wyrządzonymi przez zwierzę gospodarskie
Rolnik jest odpowiedzialny za sposób wykonywania pracy w jego gospodarstwie rolnym, w tym także przez osoby, za pomocą których prace te są wykonywane. Ponosi odpowiedzialność za bezpieczne wykonywanie czynności, tak w zakresie bezpieczeństwa osób trzecich, jak i wszelkich osób wykonujących pracę na rzecz rolnika.
Ryzyko związane z aktywnością osób zatrudnionych w gospodarstwie rolnym wyrządzenia przez nie szkody nie zależy, oczywiście, od charakteru tego zatrudnienia. Może to być zatrudnienie stałe (na podstawie stosunku pracy lub stosunku cywilnoprawnego), zatrudnienie dorywcze, cykliczne (np. sezonowe) lub nawet jednorazowe do wykonania określonych prac w tym gospodarstwie. Nie ma przy tym znaczenia sama kwestia odpłatności (i jej ewentualnej postaci) na rzecz podmiotu pracującego w gospodarstwie. Może to być także nieodpłatna pomoc sąsiedzka.
Jak wybrać najkorzystniejszą ofertę
Wybierając ofertę, należy zwrócić uwagę na rodzaj świadczeń oferowanych przez Ubezpieczyciela w ramach wykupionej polisy, jak również na wysokość sumy ubezpieczeniowej na dodatkowe zdarzenia objęte ryzykiem (oprócz ustawowych). Składka ubezpieczeniowa może być uiszczana przez rolnika jednorazowo, kwartalnie lub miesięcznie.
Składka ustalana jest na podstawie liczby hektarów gospodarstwa. Jej wysokość może być uzależniona od następujących czynników: ilości i rodzaju inwentarza, maszyn rolniczych, ilości zatrudnianych pracowników. Często zdarza się, iż Ubezpieczyciel bierze pod uwagę tzw. historię szkodową.
Można także wykupić polisę NWW, która daje szerszy zakres ochrony, zapewniając np. pokrycie kosztów leczenia rolnika lub osoby poszkodowanej.
Od kiedy wiąże Umowa
Umowa wiąże od okresu wskazanego w Umowie i kończy się z upływem ostatniego dnia tego okresu (co do zasady). W przypadku opłacania składki ubezpieczeniowej w ratach, niezapłacenie przez rolnika raty składki w terminie wskazanym przez zakład ubezpieczeń nie powoduje ustania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.
Istnieje obowiązek pisemnego poinformowania Ubezpieczyciela o wszelkiej zmianie w zakresie posiadania gospodarstwa rolnego.
Wysokość ochrony
Minimalne sumy gwarancyjne wynoszą 5 210 0000 euro w przypadku szkód osobowych oraz 1 050 0000 euro w przypadku szkód majątkowych.
Podwyższenie wysokości składki w trakcie obowiązywania Umowy
Ubezpieczyciel ma prawo zwiększyć składkę, gdy rolnik przed zawarciem Umowy zataił jakąś okoliczność, która skutkuje zwiększeniem prawdopodobieństwa wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego.
Za jakie szkody Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności
OC nie chroni jednak przed skutkami działań powstałych przez przypadkową osobę, jak i od szkody wyrządzonej przez zwierzę, które nie jest hodowane w gospodarstwie rolnym. Zakład ubezpieczeń nie odpowiada również w przypadkach wymienionych w art. 53 ustawy. Warto pamiętać, iż ogólne Warunki Ubezpieczeń konkretnego towarzystwa ubezpieczeniowego mogą zawierać stosowne wyłączenia.
Zmiana Ubezpieczyciela w trakcie trwania Umowy – czy możliwa?
Zgodnie z art. 28 ustawy jest możliwa. Należy złożyć pisemne oświadczenie o wypowiedzeniu Umowy, najpóźniej na jeden dzień przed końcem trwania polisy. Brak złożenia oświadczenia traktuje się jako dorozumiane przedłużenie Umowy na kolejne 12 miesięcy.
Zwrot składki
Zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia przysługuje w przypadkach wskazanych w art. 56 ustawy.
Kara za brak polisy
Za brak posiadania ważnego OC nakładana jest na rolnika opłata w wysokości 1/10 minimalnego wynagrodzenia za pracę (czyli w 2022 roku jest to kwota 301 zł, która ulegnie zaokrągleniu do pełnych 10 zł – zgodnie z art. 88 ust. 5 ustawy, a więc do kwoty 310 zł).
Gdzie zgłosić szkodę
Zgłoszenie szkody do Ubezpieczyciela może nastąpić drogą pisemną, telefoniczną lub ustną. Należy podać datę i miejsce zdarzenia, okoliczności, dane uczestników, opis doznanej szkody, dokumentację medyczną, notatkę policyjną (jeśli na miejscu zdarzenia była Policja).
Zakład Ubezpieczeń jest zobowiązany do wypłacenia odszkodowania w terminie 30 dni od zgłoszenia wniosku o wypłatę odszkodowania.
Co w sytuacji gdy rolnik nie zna numeru polisy OC sprawcy lub sprawca nie jest znany?
Wówczas pozostaje mu droga sądowa (jeśli zna sprawcę). Gdy przeciwko sprawcy będzie toczyło się postępowanie, Sąd poinformuje o sprawie zakład ubezpieczeń.
W sytuacji zaś gdy sprawca wypadku jest nieznany, to szkodę można zgłosić w dowolnej firmie ubezpieczeniowej, która oferuje polisy OC. Za wypłatę odszkodowania w takim przypadku odpowiada Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Co istotne, wypłaca on również odszkodowania w sytuacji, gdy sprawca nie ma ważnej polisy OC.
Kiedy ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania
Wówczas kiedy między powstałą szkodą, a zdarzeniem nie ma związku przyczynowego. Ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje również sytuacji gdy rolnik lub osoby pracujące w jego gospodarstwie swym działaniem lub zaniechaniem spowodowały szkodę lub gdy wykonywały czynności w czasie wolnym.
Wypłata odszkodowania z OC gospodarstwa rolnego nie niweczy prawa poszkodowanego do otrzymania odszkodowania z KRUS z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku powstałego przy pracy rolniczej.
Może się jednak zdarzyć, iż w przypadku polisy o charakterze dobrowolnym, czyli NWW mogą być zawarte wyłączenia (np. określające, iż wypłata ulega zmniejszeniu gdy poszkodowany otrzymał odszkodowanie z polisy OC lub z KRUS).
Prawo do złożenia odwołania od decyzji Ubezpieczyciela
Można złożyć odwołanie od wydanej decyzji, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub skargę do Rzecznika Finansowego. W przypadku wydania decyzji negatywnej przez Ubezpieczyciela, poszkodowanemu przysługuje prawo dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.
Rolniku, zgodnie z ustawą w przypadku posiadania gospodarstwa rolnego jesteś zobowiązany do wykupienia polisy OC. Jej brak skutkuje nałożeniem na Ciebie opłaty na rzez Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Pamiętaj o przysługujących Ci prawach, w razie wątpliwości co do treści Umowy lub jej warunków możesz zgłosić zawiadomienie do UOKIK o podejrzeniu stosowania niedozwolonych praktyk przez dany zakład ubezpieczeń. Możesz również złożyć skargę do Rzecznika Finansowego.
Musisz również pamiętać, by w przypadku postępowania przed Ubezpieczycielem wykazać, iż dochowałeś należytej staranności, np. w przypadku wyrządzenia szkody przez zwierzęta gospodarskie – byki trzeba udowodnić, iż kraty były zamknięte, łańcuchy odpowiednio zabezpieczone.
Pamiętaj, że wysokość wypłaconego odszkodowania może ulec obniżeniu w sytuacji gdy to poszkodowany przyczynił się do powstałej szkody.
Oczywiście wypłata odszkodowania od zakładu ubezpieczeń nie wyłącza prawa poszkodowanego (jeśli jest on Ubezpieczony w KRUS) do złożenia wniosku o wypłatę jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub starania się o rentę.
Gdy powstałe zdarzenie jest czynem zabronionym, wobec sprawcy wszczyna się postępowanie karne. W wyroku może być zasądzone na rzecz poszkodowanego odszkodowanie na podstawie art. 46 Kodeksu karnego.
Jeśli zainteresował się ten artykuł, masz jakieś pytania dotyczące umowy ubezpieczenia OC rolnika lub inne z zakresu prawa, skontaktuj się z Redakcją. Chętnie udzielimy Tobie fachowego wsparcia.
