USD -
3.9866
EUR -
4.2979
GBP -
4.9961
DKK -
0.5761
Ubezpieczenie budynków rolniczych ma na celu ochronę mienia rolnika przed negatywnymi skutkami zdarzeń od niego niezależnych. Rekompensuje poniesione przez niego straty.
Od kiedy powstaje obowiązek ubezpieczenia budynków rolniczych?
Zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych rolnik jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia budynku wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych. Przyjmuje się, iż elementy stanowiące wykończenie budynku albo wyposażenie wnętrza nie wchodzą w zakres definicji budynku. Przez budynek należy rozumieć wyłącznie wszelkie elementy o charakterze konstrukcyjnym (ściany, stropy, schody, dach itp.) oraz instalacje i urządzenia techniczne (jak np. instalacja wodno-kanalizacyjna, gazowa, sieć energetyczna, telekomunikacyjna, anteny, windy).
Umowę zawiera się na okres 12 miesięcy. W sytuacji gdy rolnik posiadający budynki rolnicze nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na jaki została zawarta umowa ubezpieczenia nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejny okres.
Zbieg ubezpieczeń reguluje art. 62 a ustawy.
Czy nowy posiadacz musi wykupić nową polisę?
Nie, umowa ubezpieczenia wiąże w dalszym okresie, chyba, że osoba obejmująca gospodarstwo dokona pisemnego wypowiedzenia.
Obowiązek informacyjny względem Ubezpieczyciela
W przypadku zmiany posiadania gospodarstwa rolnego, rolnik dotychczas posiadający gospodarstwo jest zobowiązany do poinformowania Ubezpieczyciela o zmianie. W sytuacji gdy zmiana nastąpiła wskutek śmierci rolnika, obowiązek powiadomienia Ubezpieczyciela spoczywa na osobie obejmującej gospodarstwo rolne w posiadanie. Danymi osobowymi, które należy przekazać Ubezpieczycielowi są: imię, nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL (jeśli został nadany).
Solidarna odpowiedzialność
Solidarna odpowiedzialność występuje w przypadku gdy nastąpiła zmiana posiadania gospodarstwa rolnego – wówczas rolnik dotychczas posiadający wraz z osobą obejmującą gospodarstwo ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę składki. Trwa ona od momentu w którym nastąpiło objęcie posiadania do czasu powiadomienia Ubezpieczyciela o powstałej zmianie.
Rozwiązanie Umowy
Umowa ubezpieczenia rozwiązuje się: z upływem okresu 12 miesięcy, na który została zawarta, w sytuacji określonej w art. 63 ust. 1 ustawy, z chwilą, kiedy użytki i grunty, na których położony jest budynek rolniczy, tracą charakter gospodarstwa rolnego, z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości, z dniem odstąpienia od Umowy w trybie art. 40 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, z dniem wypowiedzenia Umowy zgodnie z art. 62 a ust. 1 ustawy.
WAŻNE! Jeżeli w czasie trwania umowy ubezpieczenia budynków rolniczych budynek przestał spełniać warunki wymagane do objęcia go ubezpieczeniem, budynek ten zostaje wyłączony z ubezpieczenia, a suma ubezpieczenia zostaje obniżona o zadeklarowaną do ubezpieczenia wartość tego budynku.
Zjawiska zaliczane do szkód objętych ubezpieczeniem
Z tytułu ubezpieczenia budynków rolniczych przysługuje odszkodowanie za szkody powstałe w budynkach na skutek zdarzeń losowych w postaci: ognia, huraganu, powodzi, podtopienia, deszczu nawalnego, gradu, opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji, obsunięcia się ziemi, tąpnięcia, lawiny lub upadku statku powietrznego. Część z wyżej wymienionych zjawisk ustala się w oparciu o informacje uzyskane z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
Ustalanie wysokości szkody
Wysokość szkody w budynkach rolniczych zmniejsza się o wartość pozostałości, które mogą być przeznaczone do dalszego użytku, przeróbki lub odbudowy, a zwiększa się w granicach sumy ubezpieczenia o udokumentowane koszty uprzątnięcia miejsca szkody w wysokości do 5 % wartości szkody.
Udokumentowanie kosztów sprzątania nie musi nastąpić wyłącznie za pomocą faktury VAT czy dokumentu. Mogą więc to być np. zdjęcia.
Wysokość ustala się na podstawie cenników ubezpieczycieli (co ma miejsce w przypadku niepodejmowania przez ubezpieczonego odbudowy lub remontu budynku) lub kosztorysu sporządzanego przez podmiot dokonujący odbudowy lub remontu budynku, odzwierciedlającego koszty związane z odbudową lub remontem, określone zgodnie z obowiązującymi w budownictwie zasadami kalkulacji i ustalania cen robót budowlanych oraz z uwzględnieniem faktycznego zużycia budynku.
Zużycie budynku
Uwzględnienie faktycznego zużycia budynku odnosi się wyłącznie do jego zużycia w czasie od dnia rozpoczęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela do dnia szkody, a nie do całkowitego stopnia zużycia.
Odszkodowanie wypłaca się w kwocie odpowiadającej wysokości szkody, nie większej jednak od sumy ubezpieczenia ustalonej w Umowie. Odszkodowanie nie może prowadzić do wzbogacenia rolnika!
Suma ubezpieczenia
Suma ubezpieczenia budynku rolniczego może odpowiadać wartości rzeczywistej tego budynku, przez którą rozumie się wartość w stanie nowym w dniu zawarcia umowy, pomniejszoną o stopień zużycia budynku rolniczego lub nowej - w odniesieniu do budynków nowych oraz takich, których stopień zużycia w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia nie przekracza 10%
Suma ubezpieczenia może być ustalona na podstawie cenników stosowanych przez zakład ubezpieczeń do szacowania wartości budynków lub załączonego powykonawczego kosztorysu budowlanego, sporządzonego zgodnie z zasadami kalkulacji i ustalenia wartości robót budowlanych obowiązującymi w budownictwie przez osobę posiadającą uprawnienia w tym zakresie albo wyceny rzeczoznawcy.
Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do aktualizacji wartości budynków przyjętych do ubezpieczenia, nie częściej jednak niż w okresach rocznych, w przypadku gdy zmiany cen materiałów budowlanych i kosztów robocizny oraz innych materiałów spowodowały podwyższenie lub obniżenie wartości budynków co najmniej o 20%.
Nie podlegają ubezpieczeniu budynki, których stan techniczny osiągnął 100% normy zużycia, budynki przeznaczone do rozbiórki na podstawie ostatecznych decyzji właściwych organów, namioty i tunele foliowe.
Zdjęcie 2 – Konieczność ubezpieczenia budynków rolniczych istnieje od momentu pokrycia budynku dachem
Wyłączenie odpowiedzialności Ubezpieczyciela
Ubezpieczyciel nie odpowiada za zaistniałe w budynkach rolniczych szkody wyrządzone umyślnie przez ubezpieczającego lub przez osobę, za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność lub która pozostaje z ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym (do których zalicza się osoby wspólnie z nim zamieszkującym, których łączy więź majątkowa, nie decyduje tutaj stopień pokrewieństwa, a więc do tego grona można zaliczyć konkubenta/konkubentkę), wyrządzone wskutek rażącego niedbalstwa przez osoby, o których mowa powyżej, górnicze w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego oraz powstałe wskutek trzęsienia ziemi.
Przykładowo Ubezpieczyciel może odmówić wypłaty części lub całości odszkodowania za szkodę powstałą na skutek pożaru, jeżeli stwierdzone uchybienie przez ubezpieczającego przepisu o ochronie przeciwpożarowej miałoby wpływ na powstanie lub zwiększenie rozmiarów szkody.
Co do zasady odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy i zapłacenia składki ubezpieczeniowej (wyłączenia są zawarte w art. 74 ust. 1 a, 2, 3 ustawy), z kolei odpowiedzialność ustaje z dniem rozwiązania Umowy.
Zwrot składki przysługuje między innymi w przypadku gdy budynki utraciły przymiot rolniczych, rozwiązania Umowy wskutek zmiany posiadacza gospodarstwa rolnego.
Co w sytuacji gdy rolnik otrzymał zasiłek celowy?
Otrzymanie zasiłku celowego z pomocy społecznej na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową nie wpływa na wysokość odszkodowania. Ubezpieczyciel nie może uwzględniać otrzymanej przez rolnika kwoty z tego tytułu i pomniejszać wypłatę. W orzecznictwie sądowym podkreśla się, iż zasiłek nie służy kompensacji poniesionych strat.
Przedawnienie roszczeń
Mają tu zastosowanie terminy z art. 819 § 1 Kodeksu cywilnego. Dopóki nie zakończy się postępowanie likwidacyjne, nie rozpoczyna się bieg przedawnienia.
Kara za brak posiadania obowiązkowego ubezpieczenia
Za brak posiadania ubezpieczenia budynków rolniczych na rolnika nakładana jest opłata w wysokości ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 760 zł). Opłata jest wnoszona na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego.
Rolniku, pamiętaj by przed zawarciem każdej Umowy przeczytać Ogólne Warunki Ubezpieczenia – w nich bowiem zawarte są niezbędne informacje – co jest przedmiotem ubezpieczenia, jak działa polisa oraz kiedy możesz spotkać się z odmową wypłaty odszkodowania.
Jeśli zainteresował się ten artykuł, masz jakieś pytania dotyczące umowy ubezpieczenia lub inne z zakresu prawa, skontaktuj się z Redakcją. Chętnie udzielimy Tobie fachowego wsparcia.
