GUS: Pogłowie świń w Polsce w grudniu 2014 r. było wyższe o 2,5% niż rok wcześniej

Główny Urząd Statystyczny opublikował analizę stanu pogłowia zwierząt gospodarskichg wg gatunków i grup produkcyjno-użytkowych na koniec okresów sprawozdawczych w 2014 r. W 2014 r. globalna produkcja rolnicza w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o 6,1%. Wzrost produkcji globalnej był wynikiem zwiększenia produkcji zwierzęcej o 7,3% przy jednoczesnym wzroście produkcji roślinnej o 4,9%.

W 2014 r., w porównaniu z rokiem poprzednim, zbiory zbóż ogółem wzrosły (o 12,3%), w tym zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi – o 12,6%. Przy utrzymującej się powierzchni zasiewów zbóż ogółem na tym samym poziomie odnotowano wzrost plonów zbóż ogółem z 1 ha o 12,4%, w tym plonów zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi o 13,6%. Zbiory ziemniaków, przy mniejszej o 20,0% powierzchni uprawy, wzrosły w porównaniu z 2013 r. o 5,5%. W 2014 r. wzrosły zbiory buraków cukrowych o 20,1% przy zwiększeniu powierzchni uprawy 2,0%. Wzrosły również zbiory rzepaku i rzepiku (o 22,3%), przy zwiększeniu powierzchni uprawy o 3,3% i wyższym plonowaniu z 1 ha (o 18,2%).

W 2014 r. krajowa produkcja żywca rzeźnego ogółem zwiększyła się w porównaniu z rokiem poprzednim o 12%. Rejestrowany wzrost produkcji żywca rzeźnego był wynikiem zwiększenia się w skali roku produkcji zwierząt przeznaczonych na rzeź, w tym żywca wieprzowego o 12,2% i wołowego o 12,6%. Odnotowano jednocześnie wzrost produkcji żywca drobiowego o 12,5% i baraniego o 18,9%.

W 2014 r. wystąpiło ujemne saldo obrotów handlu zagranicznego2/ świń i drobiu, natomiast dla bydła (w tym cieląt) odnotowano dodatnie saldo obrotów. Import świń w 2014 r. wzrósł w stosunku do 2013 r. o 4,3%, w tym świń do 50 kg o 11,2%, średnia waga importowanych zwierząt wynosiła 43 kg.

Zwiększyła się produkcja jaj kurzych – o 2,1%. Produkcja wełny wzrosła o 1,5% pomimo zmniejszenia stanu średniorocznego pogłowia owiec o 6,4%.

W 2014 r. mimo spadku stanu średniorocznego pogłowia krów mlecznych o 2,1% odnotowano wzrost rocznej mleczności krów (o 3,7%) oraz wzrost produkcji mleka krowiego – o 2,1%.

Przeciętna cena skupu mleka kształtowała się na poziomie o 1,1% wyższym od notowanego w 2013 r. Skup mleka w 2014 r. wyniósł 10326,3 mln litrów i był o 7,1% wyższy od rejestrowanego w roku poprzednim. Przeciętna cena skupu mleka w 2014 r. kształtowała się na poziomie 137,11 zł za 100 litrów (tj. o 1,1% wyższym niż w 2013 r.). W styczniu 2014 r. za 100 litrów mleka płacono rolnikom 153,65 zł (o 2,4 % więcej niż w styczniu 2013 r.), w marcu – 150,31 zł (o 19,9% więcej niż w marcu 2013 r.), w czerwcu – 135,73 zł (o 6,5% więcej niż przed rokiem), we wrześniu – 124,68 zł (o 9,9% mniej niż w 2013 r.), a w grudniu – 123,48 zł, tj. o 19,8% mniej niż w grudniu 2013 r.

W 2014 roku odnotowano wzrost produkcji żywca wołowego przy utrzymującym się spadku cen, średnie ceny roczne skupu żywca wołowego i młodego bydła rzeźnego spadły w stosunku do 2013 r. roku o około 4%, odpowiednio do poziomu 5,96 zł/kg i 6,21zł/kg. Pomimo spadku cen nadal utrzymuje się rozwój chowu bydła przeznaczonego na rzeź.

W chowie świń w 2014 r. notowano niską opłacalność produkcji żywca wieprzowego spowodowaną spadkiem cen żywca wieprzowego w skupie i na targowiskach. Taka sytuacja nie zniechęcała producentów do rozszerzania chowu tego gatunku zwierząt. Pogłowie świń ze stanu 10994,4 tys. sztuk w końcu listopada 2013 r. wzrosło do poziomu 11265,6 tys. sztuk w grudniu 2014 r., tj. o 2,5%. W omawianym okresie populacja loch na chów wzrosła ze stanu 955,1 tys. sztuk w końcu listopada 2013 r. do 956,3 tys. sztuk w grudniu 2014 r., tj. o 0,1%, w tym liczba loch prośnych wzrosła o 1,5%.

Skup żywca wieprzowego w 2014 r. wyniósł ogółem 2203,8 tys. ton i był wyższy od notowanego w 2013 r. o 9,2%. Przeciętna cena skupu 1 kg żywca wieprzowego w 2014 r. wynosiła 4,82 zł/kg i była niższa o 10,6% od ceny notowanej w 2013. Średnia targowiskowa cena 1 kg żywca wieprzowego w 2014 r. była wyższa niż w skupie i wynosiła 4,94 zł, ale niższa o 7,8% w stosunku do notowanej na targowiskach w 2013 r.

W styczniu 2014 r. za 1 kg żywca wieprzowego rolnicy otrzymywali w skupie 5,06 zł, tj. o 1,3% mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego, w marcu – 4,73 zł (o 11,6% mniej niż w marcu 2013 r.), w czerwcu – 5,31 zł (o 4,3% mniej niż w 2013 r.), we wrześniu – 4,95 zł (o 17,0% mniej niż we wrześniu 2013 r.), a w grudniu – 4,16 zł, tj. o 21,3% mniej niż w grudniu przed rokiem. W obrotach targowiskowych w styczniu 2014 r. rolnicy otrzymywali – 5,16 zł, tj. o 3,0% mniej niż w styczniu 2013 r., w marcu – 4,49 zł (o 16,2% mniej niż w marcu 2013 r.), w czerwcu – 5,05 zł (o 1,4% mniej niż w 2013 r.), we wrześniu – 5,03 zł (o 11,8% mniej niż we wrześniu 2013 r.), a w grudniu – 4,68 zł, tj. o 13,8% mniej niż w grudniu przed rokiem.

Rozwój cen skupu żywca wieprzowego w 2014 r. przy obniżającym się poziomie cen ziemiopłodów paszowych nie poprawił opłacalności tuczu świń. W grudniu 2014 r. cena skupu 1 kg żywca wieprzowego równoważyła wartościowo 7,3 kg żyta (według cen targowiskowych) wobec 7,8 kg w grudniu 2013 r. (spadek o 6,4%). Średnia cena 1 prosięcia na chów w okresie 12 miesięcy 2014 r. kształtowała się na poziomie 165 zł i była niższa o 3,0% od notowanej w analogicznym okresie 2013 r.

W grudniu 2014 r. za 1 prosię płacono rolnikom 154,26 zł, tj. o 9,0% mniej niż w grudniu 2013 r. Skup żywca drobiowego w 2014 r. wyniósł 2504,5 tys. ton i był o 12,5% większy od rejestrowanego w roku poprzednim. Ceny skupu żywca drobiowego wahały się w ciągu 2014 roku. W styczniu 2014 r. za 1 kg płacono w skupie 3,90 zł (o 1,9% mniej niż w 2013 r.), w czerwcu – 4,17 zł (o 2,9% mniej niż przed rokiem), a w grudniu – 3,99 zł, tj. o tak samo jak w grudniu roku poprzedniego. Średnio w 2014 r. za 1 kg żywca drobiowego płacono 4,08 zł, tj o 3,3 % mniej niż przed rokiem.

Według wstępych danych produkcja żywca rzeźnego ogółem wyniosła w 2014 r. 5850 tys. ton i była wyższa od uzyskanej w 2013 r. o 12%, w tym produkcja żywca wołowego (łącznie z cielęcym) wyniosła 838,9 tys. ton (tj. o 12,2% więcej niż w 2013 r.), żywca wieprzowego – 2310,9 tys. ton (tj. 12,2% wiecej niż w roku poprzednim), żywca drobiowego – 2669,3 tys. ton (o 12,5% więcej niż w 2013 r.).

Bydło
Krajowe pogłowie bydła 1 grudnia 2014 r. liczyło 5660,3 tys. sztuk, tj. o 70,8 tys. sztuk (o 1,3%) więcej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego, a w porównaniu do czerwca 2014 r. zmniejszyło się o 260,1 tys. sztuk, tj. o 4,4%. Pogłowie krów spadło w porównaniu z grudniem 2013 r. o 39,0 tys. sztuk (o 1,6%) do poziomu 2403,0 tys. sztuk, a w stosunku do stanu w czerwcu 2014 r. – zmniejszyło się o 76,1 tys. sztuk (o 4,1%).

Liczebność grupy bydła pozostałego wzrosła o 109,7 tys. sztuk (o 3,5%) w stosunku do grudnia 2013 r., a w porównaniu z czerwcem 2014 r. – spadła o 184,0 tys. sztuk (o 5,3%), w tym pogłowie cieląt w wieku poniżej 1 roku wzrosło w ciągu roku o 2,9%, a sezonowo, tj. od czerwca 2014 r. – spadło o 9,9%, natomiast liczebność grupy bydła rzeźnego i hodowlanego w wieku powyżej 1 roku (z wyłączeniem krów) wzrosła w skali roku o 3,8%, a w porównaniu z czerwcem ubiegłego roku spadła o 1,4%.

W sektorze prywatnym, w grudniu 2014 r., pogłowie bydła wynosiło 5578,3 tys. sztuk i wzrosło w porównaniu z grudniem 2013 r. o 70,7 tys. sztuk (o 1,3%), a w porównaniu z czerwcem 2014 r. spadło o 261,4 tys. sztuk (o 4,5%). W gospodarstwach indywidualnych pogłowie bydła wynosiło 5334,7 tys. sztuk i było wyższe o 52,1 tys. sztuk (o 1,0%) niż w grudniu 2013 r., a w porównaniu z czerwcem 2014 r. spadło o 269,2 tys. sztuk, tj. o 4,8%.

W sektorze publicznym pogłowie bydła w porównaniu z grudniem 2013 r. pozostało na tym samym poziomie i wynosiło 82,0 tys. sztuk, a w stosunku do czerwca 2014 r. zwiększyło się o 1,2 tys. sztuk (tj. o 1,5%). Obsada bydła na 100 ha użytków rolnych wynosiła w grudniu 2014 r. 38,9 sztuk w tym krów 16,5 sztuk wobec odpowiednio 38,3 i 16,7 sztuk w grudniu 2013 r. W strukturze stada bydła ogółem udział poszczególnych grup produkcyjno--użytkowych w grudniu 2014 r. wynosił:
– cielęta w wieku poniżej 1 roku – 25,6%,
– młode bydło hodowlane i rzeźne w wieku 1–2 lat – 25,5%,
– krowy – 42,5%,
– pozostałe bydło dorosłe hodowlane i rzeźne w wieku 2 lat i więcej – 6,4%.

W porównaniu ze strukturą pogłowia bydła rejestrowaną w grudniu 2013 r. zwiększył się udział grupy cieląt (o 0,4 p. proc.) i młodego bydła w wieku 1–2 lat (o 1,0 p. proc.), a zmalał udział grupy pozostałego bydła dorosłego w wieku 2 lat i więcej (o 0,2 p. proc.) i krów (o 1,2 p. proc.).

W grupie cieląt w wieku poniżej 1 roku – zwierzęta przeznaczone do uboju stanowiły 21,6% (o 1,0 p. proc. więcej niż w grudniu poprzedniego roku), a do dalszego chowu – 78,4%. Wśród cieląt do dalszego chowu jałówki stanowiły 58,3%, tj. o 1,3 p. proc. więcej niż w grudniu 2013 r. Wśród młodego bydła w wieku 1–2 lat oraz w grupie pozostałego bydła dorosłego w wieku 2 lat i więcej (bez krów) – zwierzęta przeznaczone na rzeź stanowiły odpowiednio 52,2% i 39,9% (w grudniu 2013 r. – 50,7% i 41,7%).

W grudniu 2014 r., w ogólnej zarejestrowanej populacji krów, pogłowie krów mlecznych stanowiło 93,5%, a pogłowie krów ras mięsnych i urodzonych z krzyżówek z rasami mięsnymi (tzw. „mamek”) – 6,5%. W przekroju terytorialnym wzrost pogłowia bydła w grudniu 2014 r. wystąpił w 9 województwach, największy w dolnośląskim ( o 9,4%), lubuskim (o ponad 6,7%), łódzkim (o 4,5%) i kujawsko-pomorskim (o 3,4%).

W pozostałych 7 województwach populacja bydła spadła, najsilniej w województwach: lubelskim (o 4,3%), podkarpackim (o 3,7%), pomorskim (o 3,1%), i świętokrzyskim (o 2,4%). Podobnie jak w latach poprzednich, największy udział w krajowym pogłowiu bydła miały województwa: mazowieckie (18,4%), podlaskie (16,6%) i wielkopolskie (15,6%). Najmniejszy udział w krajowym pogłowiu bydła miały województwa: lubuskie (1,3%), podkarpackie (1,6%), zachodniopomorskie (1,7%), dolnośląskie ( 1,8%) i opolskie (1,9%).

Drób
Pogłowie drobiu ogółem w całym rolnictwie wynosiło na dzień 1 grudnia 2014 r. 133086,6 tys. sztuk i w stosunku do stanu w analogicznym okresie 2013 r. zwiększyło się o 3964,6 tys. sztuk, tj. o 3,1%, a w porównaniu z czerwcem 2014 r. spadło o 13683,7 tys. sztuk, tj. o 9,3%. W 2014 r. krajowa produkcja żywca drobiowego wzrosła w porównaniu do 2013 r. o 12,5%.

W sektorze prywatnym było 133045,1 tys. sztuk drobiu, tj. o 3,1% więcej niż w grudniu 2013 r. i o 9,3% mniej niż w czerwcu 2014 r., a w gospodarstwach rolnych sektora publicznego zarejestrowano stan drobiu na poziomie 41,5 tys. sztuk, tj. o 9,9 tys szt niższym niż w grudniu 2013 r. i o 24,5% niższym niż w czerwcu 2014 roku.
Struktura gatunkowa pogłowia drobiu ogółem przedstawiała się następująco:
– 90,9% stanowił drób kurzy, w tym 34,3% – nioski (w grudniu 2013 r. odpowiednio – 90,7% i 36,7%),
– 0,9% – gęsi (w grudniu 2013 r. 1,0%),
– 6,2% – indyki (w grudniu 2013 r. 6,3%),
– 2,0% – kaczki i drób pozostały (w grudniu 2013 r. 2,0%).
W grudniu 2014 r. obsada drobiu ogółem na 100 ha użytków rolnych wynosiła 914 sztuk, w tym drobiu kurzego – 831 sztuk (w grudniu 2013 r. odpowiednio – 884 i 801 sztuk).

Świnie
Pogłowie świń ogółem na dzień 1 grudnia 2014 r. wynosiło 11265,6 tys. sztuk i było wyższe o 271,2 tys. sztuk (o 2,5%) od stanu notowanego w analogicznym okresie 2013 r., a w porównaniu z liczebnością stada świń w czerwcu ub.r. – było niższe o 458,4 tys. sztuk, tj. o 3,9%.

W 2014 r. krajowa produkcja żywca wieprzowego wzrosła o 12,2%, a ujemne saldo obrotów handlu zagranicznego wieprzowiny pogłębiło się w stosunku do 2013 r. o 4,3%. Import świń w ub.r. kształtował się na poziomie 5360 tys. sztuk, w tym świń do 50 kg przeznaczonych do dalszego tuczu stanowił 78,1% importu i wynosił 4186 tys. sztuk. Łączny import świń był wyższy od rejestrowanego w 2013 r. o 223 tys. sztuk (o 4,3%), a świń do 50 kg zwiększył się o 423 tys. sztuk (o 11,2%).

Stado loch na chów w stosunku do grudnia 2013 r. utrzymywało się na tym samym poziomie i wynosiło 956,3 tys. sztuk, w tym pogłowie loch prośnych wzrosło w tym czasie o 9,4 tys. sztuk (o 1,5%) do stanu 643,0 tys. sztuk. W porównaniu do stanu w czerwcu 2014 r. liczba loch ogółem spadła o 52,5 tys. sztuk (o 5,2%), w tym pogłowie loch prośnych spadło o 46,4 tys. sztuk, tj. o 6,7%.

W sektorze prywatnym, w grdniu ub.r., pogłowie świń liczyło 11203,2 tys. sztuk i zwiększyło się w ciągu roku o 278,5 tys. sztuk (o 2,5%), a w porównaniu ze stanem w czerwcu ub.r. spadło o 454,7 tys. sztuk, tj. o 3,9%. W gospodarstwach indywidualnych, które utrzymywały w końcu 2014 r. 79,3% krajowego pogłowia świń, było 8929,5 tys. sztuk, tj. o 131,3 tys. sztuk (o 1,5%) więcej niż w grudniu 2013 r. i o 481 tys. sztuk (o 5,1%) mniej niż w czerwcu 2014 r.

W sektorze publicznym pogłowie świń spadło w ciągu roku o 7,2 tys. sztuk (o 10,4%), a w porównaniu ze stanem w czerwcu 2014 r. zmniejszyło się o 3,8 tys. sztuk (o 5,7%) do poziomu 62,4 tys. sztuk. W grudniu 2014 r. obsada świń ogółem, w tym loch na chów, na 100 ha użytków rolnych wynosiła odpowiednio 77,4 szt i 6,6 szt, wobec 75,3 szt i 6,5 szt w grudniu 2013 r. Udział poszczególnych grup produkcyjno–użytkowych w strukturze stada świń w grudniu 2014 r. ogółem wynosił:
– prosięta o wadze do 20 kg – 25,2% (w 2013 r. 26,3%),
– warchlaki o wadze od 20 do 50 kg – 28,0% ( „ 28,1%),
– świnie o wadze 50 kg i więcej, z przeznaczeniem na ubój – 38,2% ( „ 36,7%),
– świnie o wadze 50 kg i więcej, z przeznaczeniem na chów – 8,6% (w 2013 r. 8,9%),
w tym:
– lochy na chów razem – 8,5% (w 2013 r. 8,7%),
– w tym lochy prośne – 5,7% (w 2013 r. 5,8%).

W porównaniu ze strukturą pogłowia świń w grudniu 2013 r., zmniejszył się udział prosiąt (o 1,1 p. proc.), udział warchlaków (o 0,1 p. proc.) oraz grupy świń o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na chów (o 0,3 p. proc.) w tym macior (o 0,2 p. proc.), natomiast zwiększyła się grupa świń o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na ubój (o 1,5 p. proc.).

Wzrost pogłowia świń w grudniu 2014 r., w porównaniu ze stanem rejestrowanym przed rokiem, wystąpił w 12 województwach, największy w lubuskim (o 26,8%), zachodniopomorskim (o 7,5%), kujawsko-pomorskim (7,2%) i świętokrzyskim (o 6,3%). Spadek pogłowia świń wystąpił w 4 województwach: dolnośląskim (o 6%), lubelskim (o 3,1%), śląskim (o 2,6%) i podlaskim (o 2,5%).

Wybrane elementy obrotu stada bydła i świń w 2014 r. W 2014 r. urodziło się 1899,4 tys. sztuk cieląt, tj. o 64,1 tys. sztuk (o 3,5%) więcej niż w roku poprzednim. Większość urodzeń, 63,7% ogółu, miała miejsce w okresie I półrocza. W 2014 r. wycieliło się 77,8% średniorocznego stanu krów (2441,3 tys. sztuk). W przekroju terytorialnym najwyższy odsetek ogółu krajowych urodzeń cieląt w 2014 r. odnotowano w województwach: mazowieckim (20,6%), podlaskim (18,3%) i wielkopolskim (12,1%), a najniższy w województwach: lubuskim (1,5%), śląskim (1,8%) i podkarpackim (1,9%). Największy odsetek wycielonych krów (średniorocznego stanu krów w województwie) zarejestrowano w województwach: zachodniopomorskim (97,6%) oraz lubuskim i dolnośląskim (95,2%).

W 2014 r. padło 114,2 tys. sztuk bydła ogółem, tj. o 7,2 tys. sztuk wiecej niż w 2013 r., a liczba upadków stanowiła 1,9% stanu pogłowia bydła notowanego w czerwcu (przed rokiem – 1,8%). Upadki cieląt w wieku poniżej 1 roku (76,5 tys. sztuk) stanowiły 67,0% wszystkich zarejestrowanych w roku ubiegłym padnięć bydła i były one, w porównaniu z 2013 r., wyższe o 8,3 tys. sztuk. W 2014 r. liczba padłych cieląt wyrażona w odsetkach cieląt urodzonych wyniosła 4,0% (w roku ubiegłym 3,7%).

W przekroju terytorialnym, w 2014 r., najwyższy odsetek ogółu krajowych upadków bydła (ponad 10%) zarejestrowano w województwach: wielkopolskim (20,1%), mazowieckim (15,6%), podlaskim (14,0%) i kujawsko-pomorskim (12,0%), a najniższy (poniżej 2%) w województwach: podkarpackim (0,9%), małopolskim (1,3%), świętokrzyskim (1,4%) i lubuskim (1,9%). W stosunku do czerwcowego stanu pogłowia bydła, najwyższym odsetkiem padnięć charakteryzowały się województwa: śląskie (3,0%), dolnośląskie (2,8), kujawsko-pomorskie i lubuskie (2,7%), wielkopolskie (2,6%), zachodniopomorskie (2,5%), i opolskie (2,4%), a najniższym (poniżej 1%) – województwo małopolskie (0,9%).

W roku ubiegłym urodziło się 17892,9 tys. sztuk prosiąt, tj. o 1335,5 tys. sztuk (o 8,1%) wiecej niż w 2013 r. Przeciętnie w kraju na 1 lochę na chów według średniorocznego stanu przypadało 18,3 szt urodzonych prosiąt. W przekroju terytorialnym największą liczbą urodzeń prosiąt na 1 lochę na chów według średniorocznego stanu odnotowano w województwach: dolnośląskim (20,4 szt), lubuskim (20,2%) i wielkopolskim (19,5 szt), a najmniejszą – w województwie małopolskim (14,7 szt).

W 2014 r. padło ogółem 1225,7 tys. sztuk świń, tj. o 123,6 tys. sztuk (o 11,2%) więcej niż w roku poprzednim, w tym upadki prosiąt (824,6 tys. szt) stanowiły 67,3%. Większy odsetek padnięć świń (52,9% ogółu) notowano w okresie grudzień 2013 r. – maj 2014 r. W poszczególnych okresach sprawozdawczych, odsetek padnięć świń w stosunku do stanu początkowego kształtował się na poziomie od 5,9% w okresie grudzień 2013 r. – czerwiec 2014 r., a w okresie czerwiec-grudzień 2014 r., 4,9%, natomiast liczba upadków w całym ubiegłym roku wyrażona w odsetkach stanu świń w końcu czerwca wyniosła 10,5% (w 2013 r. – 9,9%). Upadki prosiąt w 2014 r. w stosunku do wszystkich sztuk urodzonych w roku ubiegłym stanowiły 4,6% (w 2013 r. – 4,5%).

W przekroju terytorialnym największym odsetkiem padnięć świń w całym ubiegłym roku w stosunku do pogłowia świń w województwie według stanu na dzien 1 czerwca 2014 r. charakteryzowały się województwa: dolnośląskie (31,5%), zachodniopomorskie (22,3%), pomorskie (20,0%), a najmniejszym – województwa: podkarpackie i małopolskie (3,0%) oraz łódzkie (4,2%). Największą liczbę padnięć prosiąt wyrażoną w odsetkach liczby żywo urodzonych zarejestrowano w 2014 r. w województwach: dolnosląskim (20,2%), zachodniopomorskim (17,8%), pomorskim (17,7%) lubuskim (17,3%), natomiast najmniejszą w województwach: małopolskim (2,4%), podkarpackim (3,3%), łódzkim (3,8%) i opolskim (3,9%).